Azərbaycan
Respublikasının
Konstitusiya
Məhkəməsi
hakimlərinin
yığıncağının
19
oktyabr 2012-ci il tarixli
protokolu
ilə təsdiq edilmişdir
(8
dekabr 2017-ci il tarixli dəyişikliklər ilə)
Azərbaycan Respublikası
Konstitusiya Məhkəməsinin
DAXİLİ NİZAMNAMƏSİ
Bu Daxili Nizamnamə Konstitusiya Məhkəməsi
təşkilinin hüquqi əsasının möhkəmləndirilməsinə
və işinin səmərəliliyinin artırılmasına yönəlmişdir.
I fəsil
Ümumi müddəalar
Maddə 1. Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin fəaliyyətinin əsasları
I. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi (bundan sonra "Konstitusiya Məhkəməsi" adlanacaq) Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası ilə onun səlahiyyətlərinə aid edilmiş məsələlərə dair ali konstitusiya ədalət mühakiməsi orqanıdır.
II. Konstitusiya Məhkəməsinin fəaliyyəti Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının aliliyi, müstəqillik, kollegiallıq və açıqlıq prinsipləri əsasında qurulur.
III. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası və "Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə Konstitusiya Məhkəməsinin səlahiyyətlərinə aid edilmiş məsələlərə məhkəmə iclaslarında və yazılı prosedurla baxılır.
IV. Ezamiyyət, məzuniyyət və ya əmək
qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsi dövrü istisna olmaqla, Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin məhkəmə iclaslarında və müəyyən edilmiş qaydada məhkəmə qərarlarının qəbulu zamanı səsvermədə iştirakı məcburidir.
V. Konstitusiya Məhkəməsinin iclasları, bir qayda olaraq, Konstitusiya Məhkəməsinin binasında keçirilir.
VI. Konstitusiya Məhkəməsi binasının xüsusi rejimi Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri tərəfindən müəyyən edilir. Onun icazəsi olmadan Konstitusiya Məhkəməsi binasına baxış keçirilə
və orada axtarış aparıla bilməz.
VII. Konstitusiya Məhkəməsində kargüzarlıq mövcud qanunvericiliyə və Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri tərəfindən təsdiq edilən "Konstitusiya Məhkəməsində kargüzarlığın aparılmasına dair" Təlimata müvafiq olaraq aparılır.
Maddə 2. Hakimlərin yığıncağı
I. «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikasının Qanununa müvafiq olaraq Konstitusiya Məhkəməsinin Palataları və Plenumunun iclaslarında həll edilən məsələlər istisna olmaqla Konstitusiya Məhkəməsinin maliyyə planının hazırlanması, bilavasitə hakimlərə, onların statusuna və iş şəraitinə dair, ehtiyac olduqda, məhkəmə Aparatının işinin ümumi prinsipləri üzrə, həmçinin qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş digər məsələlərin həll edilməsi üçün Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağını çağırır. Hakimlərin yığıncağı həmçinin Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərindən hər hansı birinin təklifi ilə də çağırıla bilər.
II. Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağına Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının əməkdaşları və digər şəxslər dəvət oluna bilər.
III. Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağında qərar qəbul edildikdə protokol tərtib edilir.
IV. Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının fəaliyyəti ilə bağlı Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağının qərarı Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının əməkdaşları üçün məcburidir.
Maddə 3. Konstitusiya Məhkəməsi Sədrinin səlahiyyətləri
I. Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri qanunvericiliklə ona verilmiş səlahiyyətləri həyata keçirir.
II. Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri həmçinin:
1) Konstitusiya Məhkəməsinin Daxili Nizanaməsinə dürüst riayət edilməsini təmin edir;
2) zərurət yarandıqda bir Palatanın hakimlərinin digər Palatanın iclaslarında iştirak etmələri
barədə sərəncam verir;
3) zərurət yarandıqda məruzəçi-hakimin əvəzləşdirilməsini təmin edir;
4) özünün və ya hakimlərin təşəbbüsü ilə Konstitusiya Məhkəməsi
Plenumunun növbədənkənar iclaslarını və ya hakimlərin yığıncaqlarını çağırır,
həmin iclas və yığıncaqlarda sədrlik edir;
5) Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin xidməti ezamiyyətini əmr
ilə rəsmiləşdirir;
6) Attestasiya Komissiyasının tərkibini təsdiq edir, Konstitusiya
Məhkəməsinin Aparatı və İşlər İdarəsi əməkdaşlarının attestasiyadan keçməsini
təmin edir, qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada onlara ixtisas dərəcəsini
verir;
7) Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının və İşlər İdarəsinin
işçilərinin ixtisaslarının artırılması işini təmin edir;
8) hər ilin axırında Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin
yığıncağında Konstitusiya Məhkəməsinin fəaliyyəti haqqında məruzə edir, eləcə
də Konstitusiya Məhkəməsinin hakimlərini müntəzəm olaraq öz fəaliyyəti barədə
məlumatlandırır.
Maddə 4. Konstitusiya
Məhkəməsi Sədrinin bəyanatı
I. Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri Konstitusiya Məhkəməsi
adından konstitusiya mühakimə icraatından irəli gələn məsələlərlə bağlı
bəyanatla çıxış edə bilər. Konstitusiya Məhkəməsinin Sədrinə belə bəyanatla
çıxış etməsinə səlahiyyət verilməsi haqqında qərardad hakimlərin yığıncağı
tərəfindən qəbul edilir və bəyanatın mətni əlavə edilməklə ayrıca sənəd kimi
tərtib edilir.
II. Konstitusiya Məhkəməsi adından bəyanat haqqında qərardad
qəbul edilərkən azlıqda qalan hakimlər həmin qərardaddan narazı olmalarını
aşkar bəyan etməməlidirlər.
Maddə 5. Müddətlərin
hesablanması
I. Hüquqi nəticələrin yaranması ilə bağlı olan müddətlərin
hesablanmasının başlanğıcı "Konstitusiya Məhkəməsi haqqında"
Azərbaycan Respublikasının Qanunu və ya Konstitusiya Məhkəməsinin qərardadı ilə
müəyyən olunmuş təqvim günündən sonrakı gündən
başlanır.
II. İl hesabı ilə yaranan müddət, ilin müvafiq
son ayında və günündə qurtarır. Ay
hesabı ilə yaranan müddət, müddətin müvafiq son ayında və günündə qurtarır.
Müddətin son günü qeyri-iş gününə düşərsə, ondan sonrakı iş günü müddətin
qurtarma günü hesab olunur. Gün ilə hesablanan müddət axırıncı gün saat 24-də
başa çatır.
III. “Konstitusiya Məhkəməsi haqqında”
Azərbaycan Respublikası Qanununun 2-ci maddəsinə əsasən həmin Qanunda və bu
Nizamnamədə tənzimlənməyən digər prossesual məsələlər Azərbaycan
Respublikasının mülki, cinayət və digər prossesual qanunvericiliyinə uyğun həll
edilir.
II fəsil
Sorğu və
müraciətlərin qəbul edilməsi,
işlərin
hazırlanması və baxılması
üçün
təyin edilməsi
Maddə 6. Sorğu və müraciətlərin ilkin
öyrənilməsi
I. Müəyyən edilmiş qaydada qeydiyyatdan keçmiş sorğu və ya
müraciət Konstitusiya Məhkəməsinin Sədrinə təqdim edilir.
II. Konstitusiya Məhkəməsi Sədrinin göstərişinə əsasən
Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının rəhbəri sorğu və müraciətlərin ilkin
öyrənilməsi ilə bağlı Aparatın müvafiq bölməsinə tapşırıq verir.
Maddə 7. Şikayətlərin Konstitusiya Məhkəməsinin
Aparatı tərəfindən ilkin öyrənilməsi qaydası
I. «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası
Qanununun 36.1-ci maddəsinə uyğun olaraq hər bir yazılı şikayət Konstitusiya
Məhkəməsində qeydə alındıqdan sonra ilkin öyrənilməsi üçün bir qayda olaraq
Konstitusiya Məhkəməsinin Aparatına verilir.
II. Konstitusiya Məhkəməsinin Aparatında şikayətin ilkin
öyrənilməsi 7 gün müddətində həyata keçirilir.
III. Şikayətin ilkin öyrənilməsi nəticəsində Konstitusiya
Məhkəməsi Aparatının müvafiq qurumunun rəhbəri şikayət üzrə aşağıdakı
hərəkətlərdən birini edir:
1) şikayətin Konstitusiya Məhkəməsinin səlahiyyətlərinə aid
olmaması aşkar göründüyü halda şikayəti aidiyyəti üzrə baxılması üçün müvafiq dövlət orqanına göndərir və ərizəçiyə bu barədə məlumat verir;
2) şikayətin tərtibi «Konstitusiya
Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 34.6, 34.7 və 35-ci
maddələrinin tələblərinə uyğun olmaması aşkar göründüyü halda ərizəçiyə bu
barədə müvafiq məlumat göndərərək göstərilən tələblərə riayət olunmasını təklif
edir;
3) digər hallarda şikayəti, ona qoşulmuş
sənədləri və şikayətin ilkin öyrənilməsi barədə arayışı (bütün material
vərəqələri nömrələnmiş və sənədləri siyahıya alınmış qaydada) Konstitusiya
Məhkəməsinin Sədrinə təqdim edir.
IV. Şikayətin ilkin öyrənilməsi barədə arayış
tərtib olunaraq icraçı və Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının qurumunun rəhbəri
tərəfindən imzalanır. Arayışda aşağıdakılar göstərilməlidir:
1) şikayətin qeydiyyat nömrəsi və
Konstitusiya Məhkəməsinə daxil olduğu tarix;
2) ərizəçinin tam adı (fiziki şəxsin adı,
atasının adı və soyadı; hüquqi şəxsin tam adı);
3) şikayətdə mübahisə olunan qanunvericilik
və ya icra hakimiyyətinin normativ-hüquqi aktı, bələdiyyə və ya məhkəmə aktı
barədə məlumat;
4) şikayətdə ərizəçinin qənaətinə görə
pozulduğu ehtimal olunan Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası və
qanunlarında nəzərdə tutulmuş hüquq və azadlıqlar barədə məlumat;
5) ərizəçinin Konstitusiya Məhkəməsinə
şikayət vermək hüququnun subyekti kimi qəbul edilməsi üçün əsasın
olub-olmaması;
6) şikayət Konstitusiyanın 130-cu
maddəsinin III hissəsinin 4-cü bəndində nəzərdə tutulmuş məsələyə aiddirsə,
şikayətin baxılmasına dair «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan
Respublikası Qanununun 34.2 və 34.3-cü maddələrinin tələblərinə əməl olunması
barədə məlumat;
7) şikayətin verilməsi üçün «Konstitusiya
Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 34.4-cü maddəsində
nəzərdə tutulmuş hallardan hər hansı birinin mövcudluğu barədə məlumat;
8) şikayət bilavasitə Konstitusiya
Məhkəməsinə verilmişdirsə, bunun üçün «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında»
Azərbaycan Respublikası Qanununun 34.5-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş halların
mövcudluğu barədə məlumat;
9) şikayətin tərtibinin «Konstitusiya
Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 34.6-cı,
əsaslandırılmasının isə 34.6.7 və 34.7-ci maddələrinin tələblərinə uyğunluğu
barədə məlumat;
10) şikayətlə bağlı digər qeydlər.
V. Bu maddənin III hissəsinin 2-ci bəndində
göstərilmiş məlumatı alan ərizəçi şikayətini «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında»
Azərbaycan Respublikası Qanununun 34.6, 34.7 və 35-ci maddələrinin tələblərinə
uyğunlaşdıraraq göstərilən Qanunun 34.4.1 və 34.4.2-ci maddələrində nəzərdə
tutulmuş müddətlər həddində yenidən Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət edə
bilər.
VI. Bu maddənin III hissəsinin 1 və ya 2-ci
bəndində nəzərdə tutulmuş nəticələrlə razı olmayan ərizəçi «Konstitusiya
Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununda müəyyən edilmiş müddətlər
həddində təkrar şikayət verə bilər.
Maddə 8. Sorğu, müraciət və şikayətlərin
Konstitusiya Məhkəməsinin hakimləri tərəfindən öyrənilməsi
I. Sorğu, müraciət və şikayətlərin ilkin
öyrənilməsi barədə Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının arayışı və ya bu Daxili
Nizamnamənin 7-ci maddəsinin VI hissəsinə müvafiq olaraq verilmiş təkrar
şikayət Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri tərəfindən «Konstitusiya Məhkəməsi
haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 36.2-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş
qaydada Konstitusiya Məhkəməsinin hakimlərindən birinə verilir. Konstitusiya
Məhkəməsinin Sədri hakimlərin icraatında olan
işlərin mürəkkəbliyini, həcmini və sayını nəzərə almaqla hər bir baxılacaq məsələ
üzrə bir və ya bir neçə məruzəçi-hakim təyin edir.
II. Məruzəçi-hakim sorğu, müraciət və şikayətləri aldıqdan sonra
onların surətlərini Konstitusiya Məhkəməsi Palatasının tərkibində olan digər
hakimlərə, «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun
58.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş müraciəti isə Konstitusiya Məhkəməsinin
hakimlərinə təqdim edir.
Konstitusiya Məhkəməsi Palatasının tərkibində olan hakimlərin, habelə
«Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 58.1-ci
maddəsində nəzərdə tutulmuş məsələ ilə bağlı Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun
iclasında iştirak edən hakimlərin tələbi ilə məruzəçi-hakim onlara sorğu,
müraciət və şikayətlə əlaqədar bütün sənədləri və materialları təqdim edir.
III. Sorğu, müraciət və şikayəti öyrənən məruzəçi-hakim
"Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun
36.4-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş qaydada Konstitusiya Məhkəməsi Aparatına
müvafiq tapşırıq verə bilər. Belə tapşırıq Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının
rəhbəri vasitəsilə verilir və Aparatın rəhbəri müəyyən olunmuş müddətlər
çərçivəsində onların icrasını təmin edir.
IV. Məruzəçi-hakim "Konstitusiya Məhkəməsi haqqında"
Azərbaycan Respublikasının Qanununda nəzərdə tutulan müddətlər çərçivəsində
tapşırıqlarının icrası, eləcə də icraatında olan sorğu, müraciət və
şikayətlərin öyrənilməsi işini təşkil və təmin edir.
V. Sorğu, müraciət və şikayətlərin
baxılması üçün "Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan
Respublikasının Qanunu ilə müəyyən edilmiş müddətlərin pozulmasına yol verməmək
məqsədilə məruzəçi-hakim ezamiyyətdə, məzuniyyətdə olduqda, əmək qabiliyyətini
müvəqqəti itirdikdə və digər səbəblər üzündən uzun müddət öz vəzifələrini icra
edə bilmədikdə Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri öz təşəbbüsü və ya
məruzəçi-hakimin xahişi ilə digər məruzəçi-hakimi təyin edir.
VI. Bu maddənin V hissəsində göstərilən əsaslarla Konstitusiya
Məhkəməsinin Sədri bir Palatanın hakimlərini digər Palatanın iclaslarında
iştirak etmələrini təmin edir.
Maddə 9. Daxil
olmuş və öyrənilməsi üçün verilmiş sorğu, müraciət və şikayətlər haqqında hakimlərin
məlumatlandırılması
Konstitusiya Məhkəməsinin
Aparatı daxil olmuş və öyrənilməsi üçün Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinə
verilmiş sorğu, müraciət və şikayətlərin reyestrini aparır və ayda bir dəfədən
gec olmayaraq Konstitusiya Məhkəməsinin Sədrinə və Konstitusiya Məhkəməsinin
müvafiq Palatalarının hakimlərinə təqdim edir.
Maddə 10. Zəruri
sənəd, material və işlərin tələb edilməsi
I. Sorğu, müraciət və şikayətlərin Konstitusiya Məhkəməsi
Palatalarının və Plenumunun iclaslarında baxılması üçün hazırlanması zamanı
«Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 36.3-cü
maddəsinə uyğun olaraq məruzəçi-hakim, sorğu, müraciət və şikayətlərin
Konstitusiya Məhkəməsinin icraatına qəbul edilib-edilməməsi məsələsinin
Konstitusiya Məhkəməsinin Palatalarında və Plenumunda baxıldığı dövrdə isə
müvafiq olaraq Konstitusiya Məhkəməsinin Palataları və Plenumu zəruri olan
sənədləri, materialları və işləri tələb edə bilər.
II. Tərəflər və maraqlı subyektlər məsələnin öyrənilməsi və Konstitusiya
Məhkəməsinin Palatalarında və Plenumunda baxılması üçün hazırlanması dövründə
məruzəçi-hakimə, məsələnin Konstitusiya Məhkəməsinin Palatalarında və
Plenumunda baxıldığı dövrdə isə müvafiq olaraq Konstitusiya Məhkəməsinin
Palatalarına və Plenumuna zəruri sənədlərin, materialların və işlərin tələb
edilməsi haqqında vəsatətlə müraciət edə bilərlər.
III. Sorğu, müraciət və ya şikayətlər üzrə
zəruri sənədlərin, materialların və işlərin tələb edilməsinə dair Konstitusiya
Məhkəməsinin sorğusu məruzəçi-hakim tərəfindən imzalanır. Zəruri hallarda həmin
sənədlər Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri və ya Sədrinin müavini tərəfindən
imzalanır.
Maddə 11. Ekspert
və mütəxəssisin dəvət edilməsi
Sorğu, müraciət və
şikayətlərin baxışa hazırlanması zamanı, habelə Konstitusiya Məhkəməsi
Palatalarının və Plenumunun iclaslarında baxıldığı dövrdə müvafiq olaraq
Konstitusiya Məhkəməsinin Palataları və Plenumu ekspert və mütəxəssisləri dəvət
edə bilər.
III fəsil
Konstitusiya Məhkəməsinin Palataları və Plenumu tərəfindən sorğu, müraciət və şikayətlərin
icraata qəbul edilməsi məsələsinə baxılması və işlərin
baxılmaq üçün təyin edilməsi.
Maddə 12. Sorğu,
müraciət və şikayətlərin icraata qəbul edilməsi
I. Konstitusiya Məhkəməsi Palatalarının iclaslarına hazırlıq
mərhələsi başa çatdıqdan sonra Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 130-cu
maddəsinin III-VII hissələrində və "Konstitusiya Məhkəməsi haqqında"
Azərbaycan Respublikası Qanununun 32-34-cü maddələrində nəzərdə tutulmuş sorğu,
müraciət və şikayətlərin icraata qəbul edilməsi və ya onların icraata qəbul
edilməsindən imtina edilməsi məsələsinin həlli Konstitusiya Məhkəməsi
Palatalarının, «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun
58.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş müraciət üzrə məsələnin həlli isə
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclaslarına çıxarılır.
II. Sorğu, müraciət və ya şikayətlərin icraata qəbul edilməsi və
ya onların icraata qəbul edilməsindən imtina edilməsinə dair Konstitusiya
Məhkəməsi Palatalarının iclaslarında yalnız müvafiq Palatanın hakimləri iştirak
edir. Palataların hakimləri növbə üzrə Palataların iclaslarında sədrlik
edirlər. Zəruri hallarda Konstitusiya Məhkəməsi Palatalarının iclaslarına
tərəflər, maraqlı subyektlər və digər şəxslər dəvət oluna bilər. Konstitusiya
Məhkəməsi Palatalarının iclaslarında protokol aparılır.
III. «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası
Qanununda nəzərdə tutulmuş müddətlər həmin Qanunun 47.1-ci maddəsində
göstərilən hallarda Konstitusiya Məhkəməsinin Palatasının və Plenumunun
qərardadı ilə uzadıla bilər.
IV. Konstitusiya Məhkəməsinin Palataları və Plenumu tərəfindən hər
bir sorğu, müraciət və ya şikayət üzrə onların icraata qəbul edilməsi və ya
icraata qəbul edilməsindən imtina edilməsi barədə ayrı-ayrılıqda qərardad
çıxarılır və həmin qərardad iclas protokolunda əks etdirilir. Sorğu, müraciət
və ya şikayətlər üzrə qəbul edilmiş Konstitusiya Məhkəməsi Palatalarının və
Plenumunun qərardadları əsaslandırılmış olmalıdır. Konstitusiya Məhkəməsi
Palatasında qərardadlar hakimlərin səs çoxluğu ilə qəbul edilir. Səslər bərabər
bölündükdə sorğu, müraciət və ya şikayət qəbul edilməmiş hesab olunur.
V. «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası
Qanununun 58.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş müraciət üzrə Plenumun iclasında
azı 6 hakim iştirak etdikdə səlahiyyətlidir. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun
iclası bu Nizamnamənin 12-ci maddəsinin II hissəsində nəzərdə tutulmuş
qaydalara uyğun olaraq keçirilir. Müraciətin icraata qəbul edilməsi və ya
icraata qəbul edilməsindən imtina edilməsi haqqında qərardad hakimlərin azı 5
səs çoxluğu ilə qəbul olunur.
VI. Məruzəçi-hakimin sorğu, müraciət və ya şikayətin icraata qəbul
edilməsinə dair təklifi qəbul edilmədikdə, o, aparılmış müzakirələr əsasında
sorğu, müraciət və ya şikayətin icraata qəbul edilməsindən imtina edilməsi
barədə Konstitusiya Məhkəməsinin qərardadının mətnini hazırlayır. Sorğu,
müraciət və ya şikayətin icraata
qəbul edilməsindən imtina edilməsinin əsasları məruzəçi-hakimə tam aydın
olmadıqda onun xahişi ilə belə qərardada səs vermiş hakimlər öz dəlillərini
yazılı şəkildə tərtib edərək məruzəçi-hakimə təqdim edirlər və qərardad onların
mülahizəsi əsasında tərtib edilir.
VII. “Konstitusiya Məhkəməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının
Qanununun 37.0.1, 37.0.2 və 37.0.5-ci maddələrində nəzərdə tutulmuş hallarla
şikayətin Konstitusiya Məhkəməsinin icraatına qəbul olunmasından imtina
edilməsi haqqında qərardad qəbul edildikdən sonra eyni ərizəçi tərəfindən
Qanunun 34.4.1 və 34.4.2-ci maddələrində müəyyən edilmiş müddətlər həddində
verilən şikayət Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Palatasına
göndərilir. Ərizəçi eyni predmet üzrə verilən yeni şikayətin hüquqi əsaslarını
dəyişdirmədikdə Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Palatası
tərəfindən şikayətin Konstitusiya Məhkəməsinin icraatına qəbul olunmasından
imtina edilməsi haqqında qərardad qəbul edilir və bundan sonra ərizəçi ilə
yazışmalar dayandırılır.
Maddə 13. Sorğu, müraciət və şikayətlər üzrə qəbul
olunmuş qərardadların göndərilməsi
I. Sorğu, müraciət və şikayətlərin Konstitusiya Məhkəməsinin
icraatına qəbul edilməsi və ya qəbul edilməsindən imtina olunmasına dair
Konstitusiya Məhkəməsi Palatalarının və Plenumunun qərardadları ərizəçilərə və
maraqlı subyektlərə «Konstitusiya
Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 52.2, 58.1, 60.2-ci
maddələrində göstərilən müddətlərdə göndərilir.
II. Sorğu, müraciət və şikayətlərin Konstitusiya Məhkəməsinin
icraatına qəbul edilməsinə dair qərardadlarla birlikdə tərəflərə sorğu və ya
şikayət, maraqlı subyektlərə isə başqa növ sənədlər də göndərilməklə məsələyə
dair yazılı mülahizələrinin Konstitusiya Məhkəməsinə təqdim edilməsi onlardan
xahiş edilir.
Maddə 14. Konstitusiya
işinin tərtibi
I. Sorğu, müraciət və ya şikayət üzrə konstitusiya icraatı
materialları məruzəçi-hakimdə saxlanılır.
II.
Məsələ Konstitusiya Məhkəməsinin gündəliyinə daxil edildikdən sonra sorğu,
müraciət və ya şikayətin ilkin nüsxələri, onlara əlavə edilmiş bütün sənədlər,
sorğu, müraciət və ya şikayətlə
bağlı daxil olmuş rəylər, məruzəçi-hakim tərəfindən göndərilmiş tələb və
sorğuların surətləri, sorğulara verilmiş cavablar, ekspertin rəyi və
mütəxəssisin arayışı, eləcə də işin Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasına
hazırlıq mərhələsində alınmış əlavə sənədlər Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun
iclası başlamazdan əvvəl konstitusiya işinin tərtib edilməsi və bütün
sənədlərin məruzəçi-hakimə qaytarılması üçün Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının
müvafiq bölməsinə göndərilir.
III. Konstitusiya Məhkəməsində baxılan işlərin
materialları digər məhkəmələrə və təşkilatlara verilmir.
Maddə 15. Konstitusiya
işinin Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumunda baxılmaq üçün təyin edilməsi
I. Konstitusiya işinə Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunda
baxılmanın vaxtını və tarixini Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri təyin edir.
II. Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri konstitusiya işlərinə
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunda baxılmanın növbəliyini müəyyən edərkən sorğu,
müraciət və şikayətlərin daxil olması ardıcıllığını nəzərə alır. Təxirəsalınmaz
hallarda Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri işlərə baxılmanın növbəliyini
dəyişdirə bilər.
Maddə 16. Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclası haqqında bildiriş
I. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclası haqqında bildiriş
tərəflərə və maraqlı subyektlərə əvvəlcədən göndərilir. "Konstitusiya
Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun 43-cü maddəsinə
uyğun olaraq tərəflər və maraqlı subyektlər işin materialları ilə tanış ola
bilərlər.
II. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının şərhinə dair işlər
üzrə Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclası haqqında Azərbaycan Respublikası
Konstitusiyasının 130-cu maddəsində göstərilən subyektlərlə yanaşı digər dövlət
orqanları və vəzifəli şəxslər də xəbərdar oluna bilərlər. Həmin dövlət
orqanlarının nümayəndələri, vəzifəli şəxslər və ya onların nümayəndələri
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasında dinlənilə bilərlər.
Maddə 17. İşlərin
birləşdirilməsi
I.
Konstitusiya Məhkəməsi eyni
predmetə aid olan sorğu, müraciət və şikayətləri bir icraatda birləşdirə bilər.
II.
Konstitusiya işlərinin bir
icraatda birləşdirilməsi məsələsi işə mahiyyəti üzrə baxılmasından əvvəl
Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumunun iclasında həll edilir və bu barədə
protokolda müvafiq qeydlər aparılmaqla qərardad qəbul olunur. “Konstitusiya
Məhkəməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 21.0.7-ci maddəsinə uyğun
olaraq Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri məsələ üzrə bir və ya bir neçə
məruzəçi-hakim təyin edir.
Maddə 18. İcraata
qəbul edilmiş sorğu, müraciət və şikayətlər üzrə baxılmağa təyin edilmiş
konstitusiya işləri haqqında məlumat
I. Konstitusiya Məhkəməsinin Palataları tərəfindən icraata
qəbul edilmiş sorğu, müraciət və şikayətlərin eləcə də baxılmağa təyin olunmuş
işlərin reyestri hər ay Konstitusiya Məhkəməsinin Aparatı tərəfindən
Konstitusiya Məhkəməsinin bütün hakimlərinə göndərilir.
II. Konstitusiya Məhkəməsinin mətbuat xidməti bir qayda olaraq
konstitusiya işlərinin baxılmağa təyin olunması və onların baxılma tarixi və
vaxtı haqqında kütləvi informasiya vasitələrinə məlumat verir.
IV fəsil
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclaslarının
keçirilməsi
Maddə 19. Məhkəmə
iclaslarının keçirilməsinin vaxtı
I. Konstitusiya Məhkəməsi
Plenumunun iclasları bir qayda olaraq şənbə, bazar, bayram və hüzn günləri
istisna olunmaqla həftənin hər hansı bir günündə keçirilə bilər. Məhkəmə iclasları bir
qayda olaraq saat 10:00-dan – 13:00-dək,
gündüz isə 14:00-dan – 18:00-dək keçirilir. Göstərilən saatlarda konstitusiya
işinin baxılması qurtarmadıqda Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclası növbəti
iş günündə davam etdirilir.
II. «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan
Respublikası Qanununun 57-58-ci maddələrində nəzərdə tutulmuş hallarda
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun növbədənkənar iclasları keçirilir. Belə
iclaslar şənbə və bazar günlərində də keçirilə bilər.
III. Konstitusiya
Məhkəməsinin Sədri «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası
Qanununun digər maddələrində nəzərdə tutulmuş hallarda Konstitusiya Məhkəməsi
Plenumunun növbədənkənar iclasının keçirilməsini zəruri hesab etdikdə
Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin razılığı ilə bu barədə qərar qəbul edir.
Belə iclaslar bu maddənin birinci hissəsində nəzərdə tutulmuş saatlarda şənbə və
bazar günləri də keçirilə bilər.
Maddə 20. Məhkəmənin
açıq iclaslarında iştirak etmək arzusunda olan şəxslərin iclas zalına
buraxılması qaydası
I. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun açıq iclaslarında iştirak
etmək arzusunda olan şəxslər iclas zalına boş yerlər nəzərə alınmaqla işin
baxılmasına başlanılmazdan əvvəl və ya fasilə vaxtı buraxılırlar.
II. Konstitusiya Məhkəməsində akkreditasiya olunmuş kütləvi
informasiya vasitələrinin nümayəndələri məhkəmə iclası zalına akkreditasiya
vəsiqələri üzrə, digər jurnalistlər isə Konstitusiya Məhkəməsinin iclas zalında
boş yerlər nəzərə alınmaqla buraxılırlar.
Maddə 21. Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclaslarında prosedur qaydalar
I. Konstitusiya Məhkəməsinin hakimləri məhkəmə iclası zalına
daxil olduqda məhkəmə iclasının katibi: "Azərbaycan Respublikasının
Konstitusiya Məhkəməsi gəlir, xahiş edirəm ayağa qalxın" sözlərini elan
edir. Konstitusiya Məhkəməsinin hakimləri iclas zalına daxil olduqda, eləcə də
oradan çıxdıqda zalda olan şəxslər ayağa qalxırlar.
II. Konstitusiya Məhkəməsi icraatında tərəflər, xüsusi
konstitusiya icraatında maraqlı subyektlər, eləcə də digər şəxslər yalnız
sədrlik edən tərəfindən onlara söz verildikdən sonra ayaq üstə çıxış edir,
izahat verir. Zəruri hallarda sədrlik edənin icazəsi ilə onlara oturduqları
yerdən çıxış etmək, izahat vermək və suallara cavab vermək imkanı yaradıla
bilər. Konstitusiya Məhkəməsi icraatında tərəflər, xüsusi konstitusiya
icraatında maraqlı subyektlər Plenumun iclasında baxılan konstitusiya işinə aid
olmayan yönəldici xarakter daşıyan suallar verə bilməzlər.
III. Hər hansı şəxs Konstitusiya Məhkəməsinə və ya onun
hakimlərinə müraciət etdikdə onların yüksək statusuna uyğun olan "Möhtərəm
məhkəmə", "Möhtərəm hakimlər" kimi müraciət formalarından
istifadə etməlidir. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasında konstitusiya
icraatında iştirak edən şəxslərə müraciət edildikdə isə həmin şəxslərin tutduğu
vəzifədən və ya soyadından əvvəl "Hörmətli" sözü əlavə olunmalıdır.
IV. Məhkəmə iclası zalında olan şəxslər, o cümlədən kütləvi
informasiya vasitələrinin nümayəndələri Konstitusiya Məhkəməsinə, konstitusiya
məhkəmə icraatının tərəflərinə, xüsusi konstitusiya məhkəmə icraatında maraqlı
subyektlərə, digər şəxslərə və bir-birinə qarşı hörmətlə davranmalı, məhkəmə
iclası zalında müəyyən olunmuş qaydaya riayət edilməsi haqqında sədrlik edənin
sərəncamlarına tabe olmalı, Konstitusiya Məhkəməsinin iclası zamanı zalda
gediş-gəlişə, söhbətlərə yol verməməli, iclasın gedişinə hər hansı bir maneə
yaratmamalıdırlar.
Maddə 22. Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumu iclasının proseduru
I. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasına sədrlik edən
iclasın səlahiyyətli olduğunu müəyyən etdikdən sonra iclası açır və baxılacaq
işi elan edir.
II. Sədrlik edən tərəflərin, maraqlı subyektlərin və işə cəlb
olunan digər şəxslərin (ekspert, mütəxəssis, şahid, tərcüməçi və s.) məhkəməyə
gəlməsi və iştirak etməyənlərin gəlməməsinin səbəbləri haqqında məlumat vermək
üçün məhkəmə iclasının katibinə söz verir.
III. Sədrlik edən konstitusiya işinin adını,
habelə Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasında iştirak edən tərkibi,
məhkəmə iclasının katibini, tərəfləri, maraqlı subyektləri, onların
nümayəndələrini elan edir və lazım gəldikdə onların səlahiyyətlərini yoxlayır.
IV. Sədrlik edən konstitusiya işinin baxılmasında iştirak edən
şəxslərin hər birinə onların hüquq və vəzifələrini izah edir.
Konstitusiya işinin baxılmasında iştirak edən
şəxs Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasına gəlmədikdə Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumu gəlməyən şəxsin iştirakı olmadan işə baxmağın mümkünlüyü haqqında tərəfin, maraqlı subyektin mülahizələrini
dinləyir və məhkəmə baxışını davam etdirmək və ya işə baxılmasını başqa vaxta
keçirmək haqqında qərardad çıxarır.
V. Sədrlik edən tərəflərə və
maraqlı subyektlərə məhkəmə iclasında iştirak edən hakimlərə etiraz etmək
hüququnu və etiraz etmək üçün «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan
Respublikası Qanununun 46.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş əsasları izah edir.
VI. Konstitusiya işinə mahiyyəti üzrə baxılması məruzəçi-hakimin
çıxışı ilə başlanır.
VII. Məruzəçi-hakimin çıxışından sonra çıxış
üçün söz tərəflərə və ya maraqlı
subyektlərə verilir. Birinci sorğuverən, ərizəçi və ya maraqlı subyekt çıxış
edir.
Tərəflərin və ya maraqlı subyektlərin çıxışından
sonra sədrlik edən hakimlərə çıxış etmiş tərəfə sual vermək imkanı yaradır.
Bundan sonra sual vermək imkanı başqa tərəfə verilir.
VIII. Zəruri hallarda məhkəməyə dəvət olunan
şəxslər (şahidlər, ekspertlər, mütəxəssislər və s.) dinlənilir, habelə
konstitusiya işinə qoşulmuş və ya məhkəmə iclasında məhkəməyə təqdim olunmuş
sənədlər elan edilir.
IX. İclasın gedişində sədrlik edən fasilə elan edə bilər. İşi bir
iş günü ərzində başa çatdırmaq mümkün olmadıqda, sədrlik edən Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasında fasilə elan edir və iclasın davam etdirilməsi
vaxtı haqqında məlumat verir.
X. Tərəflər və maraqlı subyektlər yekun çıxış edə bilərlər.
XI. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunda işin baxılması sədrlik
edənin Konstitusiya Məhkəməsi aktının nə zaman elan olunacağı barədə məlumatı
və hakimlərin qərarın qəbul edilməsi üçün müşavirə otağına getməsi ilə bitir.
XII. Hakim müşavirə otağının sirrini qorumağa borcludur.
XIII. Müşavirə otağından qayıtdıqdan sonra
məhkəmə iclasında sədrlik edən və ya məruzəçi-hakim Konstitusiya Məhkəməsi
Plenumunun qərarını və ya qərardadını elan edir.
XIV. Məhkəmə iclas katibi Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qərarı elan
edilməmişdən əvvəl məhkəmə iclas zalında olan şəxsləri ayağa qalxmağa dəvət
edir.
Maddə 23. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun
iclaslarına sədrlik edən
I. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasına Konstitusiya
Məhkəməsinin Sədri, Sədr olmadıqda və yaxud onun tapşırığı ilə Konstitusiya
Məhkəməsi Sədrinin müavini, Sədrin müavini olmadıqda isə Konstitusiya
Məhkəməsinin daha yaşlı hakimi sədrlik edir.
II. Məruzəçi-hakim Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasına
sədrlik edə bilməz.
Maddə 24. Hakimə etiraz və özü-özünə etiraz etmənin qaydası
I. «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası
Qanununun 46.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş əsaslarla tərəflər və maraqlı subyektlər Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasında hakimə etiraz və yaxud hakim özü- özünə etiraz
edə bilər.
II. Konstitusiya Məhkəməsinin hakiminə etiraz edildikdə və ya
hakim özü- özünə etiraz etdikdə sədrlik edən «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında»
Azərbaycan Respublikası Qanununun 47.1.4-cü maddəsinə uyğun olaraq Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasını təxirə salır və həmin məsələyə müşavirə otağında
baxılır. Barəsində etiraz verilən hakimə etiraza dair öz mövqeyini bildirmək
imkanı yaradılmalıdır. «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan
Respublikası Qanununun 46.3 və 68.1-ci maddələrinə uyğun olaraq açıq səsvermə
yolu ilə qəbul edilmiş qərar məhkəmə iclasında sədrlik edən tərəfindən elan
edilir.
III. Eyni əsaslarla hakimə təkrar etirazın edilməsi
yolverilməzdir.
IV. Konstitusiya Məhkəməsinin hakimi barəsində etiraz təmin
edildikdə işin baxılmasından kənarlaşdırılmış hakimin iştirakı olmadan məhkəmə
baxışı təxirə salındığı andan davam etdirilir.
V. Məruzəçi-hakim barəsində verilmiş etiraz təmin edildikdə
Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri iş üzrə yeni məruzəçi-hakimi təyin edir. Bu
halda təxirə salınan iş üzrə iclas əvvəldən başlanılır.
Maddə 25. Tərcüməçi
I. "Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan
Respublikası Qanununun 29.2-ci maddəsinə müvafiq olaraq işdə iştirak edən,
lakin dövlət (Azərbaycan) dilini
bilməyən şəxslərə Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu tərəflərin və ya onların
nümayəndələrinin vəsatəti ilə və ya öz təşəbbüsü
ilə məhkəmə islasında tərcüməçinin iştirakını təmin edir.
II. Sədrlik edən məhkəmə iclasında iştirak etməzdən əvvəl
tərcüməçinin şəxsiyyətini (adını, soyadını, atasının adını, təvəllüdünü,
təhsilini, iş və ya yaşayış yerini) müəyyən edir, ona işdə iştirak edən, lakin
dövlət (Azərbaycan) dilini bilməyən
şəxslər üçün ifadələrin, iclasda səslənən sənədlərin, sədrlik edənin
sərəncamlarının və Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qərardadlarının məzmununu
dəqiq və dolğun tərcümə etmək vəzifəsini izah edir, habelə məhkəmə iclasının
protokolunda qeyd olunmaqla ona bilə-bilə yanlış tərcüməyə görə məsuliyyət
haqqında xəbərdarlıq edir.
III. Tərcüməçi məhkəmə iclasında tərcüməyə başlamazdan əvvəl
Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu qarşısında aşağıdakı məzmunda and içir və
onun mətnini imzalayır: «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan
Respublikası Qanununun 29-cu maddəsinin tələblərinin təmin edilməsinə,
tərcüməni dəqiq və dolğun şəkildə aparılmasına and içirəm». Tərcüməçi
tərəfindən imzalanmış andın mətni konstitusiya işinin materiallarına əlavə
edilir.
Maddə 26. Məruzəçi-hakimin çıxışı
I. Məruzəçi-hakim çıxışında
baxılan məsələnin mahiyyətini izah edir, konstitusiya işinin hallarını təhlil
edir, konstitusiya işində olan sənədlərin qısa məzmunu və məsələnin
hazırlanması üçün görülən tədbirlər haqqında məlumat verir.
II. Məruzəçi-hakim çıxışında
konstitusiya işinin müqəddəratı haqqında fikir söyləməməlidir.
III. Konstitusiya Məhkəməsinin
hakimləri məruzəçi-hakimə suallar verə bilərlər.
Maddə 27. Konstitusiya məhkəmə icraatı zamanı tərəflərin çıxışı
I. Sorğuverən və ya ərizəçi
çıxışında məsələnin mahiyyətini izah edir, mövqeyini əsaslandırmaq üçün
sübutları təqdim edir.
II. Сavabverən çıxışında sorğu və ya
şikayətlə bağlı öz mövqeyini bildirir, mövqeyini əsaslandırmaq üçün sübutları
təqdim edir.
III. Tərəfləri bir neçə nümayəndə
təmsil etdikdə bütün nümayəndələr çıxış edə bilərlər.
Maddə 28. Xüsusi konstitusiya icraatı zamanı maraqlı subyektlərin çıxışı
I. Maraqlı subyektin nümayəndəsi çıxışında sorğu və ya
müraciətin mahiyyətini izah edir və mövqeyini əsaslandıran materialları təqdim
edir.
II. Bu cür sorğu və ya müraciətlər əsasında
mənafelərinə toxunulan orqanların nümayəndələri və ya mənafelərinə toxunulan
şəxslərin özləri, yaxud nümayəndələri xüsusi konstitusiya icraatında iştirak
etdikdə öz çıxışlarında sorğu və ya müraciətlə bağlı mövqelərini bildirir və
əsaslandırırlar.
III. Maraqlı subyektləri bir neçə nümayəndə
təmsil etdikdə bütün nümayəndələr çıxış edə bilərlər.
Maddə 29. Ekspertlərin dinlənilməsi
I. Məhkəmə iclasında çıxışdan əvvəl sədrlik edən, ekspert
qismində cəlb edilmiş şəxsin şəxsiyyətini (adı, soyadı, atasının adı, iş yeri,
təhsili, elmi dərəcəsi, xüsusi və fəxri adları) müəyyən edir, ona
"Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun
45-ci maddəsində sadalanan ekspertin hüquq və vəzifələrini izah edir, habelə məhkəmə
iclasının protokolunda qeyd olunmaqla, ona bilə-bilə yalan rəy verməyə görə
məsuliyyət haqqında xəbərdarlıq edir.
II. Ekspert Konstitusiya Məhkəməsi qarşısında aşağıdakı məzmunda
and içir və onun mətnini imzalayır:"Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan
Respublikası Qanununun 45-ci maddəsinin tələblərinə riayət edilməsinə və
ixtisas biliklərimə əsaslanaraq obyektiv rəy verməyimə and içirəm ".
Ekspert tərəfindən imzalanmış andın mətni konstitusiya işinin materiallarına
əlavə edilir.
III. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun
iclasına sədrlik edən hər bir ekspertə konstitusiya işinə dair rəyini
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumuna söyləməyi təklif edir. Ekspertin çıxışından
sonra ona suallar verilə bilər. Ekspertə
Konstitusiya Məhkəməsinin hakimləri, sorğuverən və ya müraciət edən
cavabverən və xüsusi konstitusiya icraatında maraqlarına toxunulan subyektlər
sual verirlər.
Maddə 30. Ekspertin
rəyi
I. Ekspertin rəyi yazılı şəkildə təqdim edilir. Rəydə
ekspertin adı, təhsili, ixtisası və elmi dərəcəsi, baxılan konstitusiya işinin
adı, Konstitusiya Məhkəməsinin qərardadında ekspert qarşısında qoyulmuş
sualların cavabları və müəyyən olunmuş qaydada rəyin mətninin altında ekspertin
imzası daxil olmaqla ekspert haqqında məlumatlar əks etdirilir.
II. Ekspertizanın
aparılması ekspertlər qrupuna həvalə edildikdə razılaşdırılmış rəyi bütün
ekspertlər imzalayır. Ekspertlər arasında fikir müxtəlifliyi olduqda onların
hər biri şəxsi rəyini tərtib edir.
III. Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumu ekspert tərəfindən verilmiş rəyin tam olmadığı və ya aydın
olmadığı qənaətinə gəldikdə, iş üzrə əlavə və ya təkrar ekspertizanın
keçirilməsinə dair qərardad qəbul edə bilər. Əlavə ekspertiza həmin və ya başqa
ekspertə, təkrar ekspertiza isə başqa ekspertə (ekspertlərə) həvalə olunur.
Maddə 31.
Mütəxəssis
I. İşə
baxılarkən məhkəməyə kömək etmək üçün zəruri bilik və düşüncəyə malik olan,
baxılan işdə marağı olmayan şəxs
Konstitusiya Məhkəməsinin təşəbbüsü və ya tərəflərin vəsatətinə əsasən məhkəmə
iclasına mütəxəssis qismində çağırıla bilər.
II. Mütəxəssis
qismində çağırılmış şəxs Konstitusiya Məhkəməsinə gəlməyə, məhkəmənin və
tərəflərin verdiyi suallara cavab verməyə, şifahi və yazılı məsləhətlər və
izahatlar verməyə borcludur.
III. Mütəxəssisin
yazılı formada verdiyi arayış məhkəmə
iclasında elan edilir və işə əlavə olunur. Mütəxəssisin şifahi mülahizələri məhkəmə iclasının protokoluna yazılır.
Maddə 32.
Mütəxəssisin dinlənilməsi və
mütəxəssisin arayışı
I. Mütəxəssisin dinlənilməsi bu Nizamnamənin ekspertin
dinlənilməsini nəzərdə tutan 29-cu maddəsinin 3-cü hissəsinin qaydalarına uyğun
həyata keçirilir.
II. Mütəxəssisin arayışı bu Nizamnamənin ekspertin rəyini nəzərdə
tutan 30-cu maddəsinin tələblərinə cavab verməlidir.
Maddə 33. Məhkəmə iclasında şahidlərin iştirakı
I. Konstitusiya işinə baxılmasında
iştirak edən şahidlər dinlənilənədək Konstitusiya Məhkəməsinin iclas zalından
çıxarılırlar.
II. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasında şahidin ifadəsi dinlənilməzdən
əvvəl sədrlik edən onun şəxsiyyətini (adını, soyadını, atasının adını,
təvəllüdünü, yaşayış yerini) müəyyən edir, ona «Konstitusiya Məhkəməsi
haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun 44-cü maddəsinin müddəalarını izah
edir və məhkəmə iclasının protokolunda qeyd olunmaqla ona bilə-bilə yalan ifadə
verməyə görə məsuliyyət haqqında xəbərdarlıq edir.
III. Şahid Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumu qarşısında aşağıdakı məzmunda and içir və onun mətnini
imzalayır: «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun
44-cü maddəsinin tələblərinə riayət edilməsinə, məhkəmə qarşısında yalnız və
yalnız həqiqəti söyləməyə and içirəm. Şahid tərəfindən imzalanmış andın mətni
konstitusiya işinin materiallarına əlavə edilir.
IV. Şahidlərin dinlənilməsi sorğuverənin
şahidlərinin və ya Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası ilə Konstitusiya
Məhkəməsinə müraciət etmək hüququ verilmiş subyektin şahidlərinin dinlənilməsi
ilə başlanır, bundan sonra cavabverənin şahidləri və ya Azərbaycan
Respublikasının Konstitusiyasında nəzərdə tutulmuş hallarda Konstitusiya
Məhkəməsinə edilmiş müraciət əsasında mənafelərinə toxunulan subyektin
şahidləri və axırda Konstitusiya Məhkəməsinin təşəbbüsü ilə çağırılmış şahidlər
dinlənilir.
V. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun
iclasına sədrlik edən hər bir şahidə konstitusiya işi üzrə bildiyi məlumatları
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumuna söyləməyi təklif edir. Şahidin çıxışından
sonra ona suallar verilə bilər. Şahidə sorğuverən və ya Konstitusiya
Məhkəməsinə müraciət etmək hüququ verilmiş subyekt, cavabverən və ya Azərbaycan
Respublikasının Konstitusiyasında nəzərdə tutulmuş hallarda Konstitusiya
Məhkəməsinə edilmiş müraciət əsasında maraqlarına toxunulan subyektlər suallar
verirlər.
VI. Konstitusiya Məhkəməsinin hakimləri
şahidlərin dinlənildiyi hər bir vaxt onlara suallar verə bilərlər.
Maddə 34. Sənədlərin elan edilməsi
I. Konstitusiya işinə əlavə edilmiş və ya
məhkəmə iclasında təqdim olunmuş sənədlər Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun
iclasında elan edilir. Bundan sonra sənədlərin elan edilməsi ilə bağlı tərəflər
və ya maraqlı subyektlər izahat verə bilərlər.
II. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasında təqdim
olunmuş sənədlər konstitusiya işinə əlavə edilir və Konstitusiya Məhkəməsi
Plenumunun protokolunda qeyd olunur.
Maddə 35. Vəsatətlərin həlli
I. Konstitusiya işinə baxılarkən
tərəflər, maraqlı subyektlər və ekspertlər Konstitusiya Məhkəməsi Plenumuna
yazılı və ya şifahi vəsatətlər verə bilərlər.
II. Yazılı verilmiş vəsatətləri Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasına sədrlik edənin tapşırığı ilə məhkəmə iclasının
katibi elan edir və konstitusiya işinə əlavə edir.
III. Vəsatət həmin iclasda Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun qəbul etdiyi qərardadlarla təmin edilir və ya rədd olunur.
Maddə 36. Hökumətlərarası
müqavilələrin qüvvəsinin və ya qüvvəyə minmə prosesinin dayandırılması haqqında
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun təklifi
I. Konstitusiya işinin baxılması yekunlaşmazdan əvvəl
Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu Azərbaycan Respublikasının hökumətlərarası
müqavilələrinin qüvvəsinin və ya qüvvəyə minmə prosesinin dayandırılması
təklifi ilə çıxış edə bilər.
II. Bu halda Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu müəyyən olunmuş
qaydada müvafiq qərardad çıxararaq onu Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə
göndərir.
Maddə 37. Tərəflərin və maraqlı subyektlərin yekun çıxışları
I. Konstitusiya məhkəmə icraatı
zamanı tərəflər Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasında baxılan
konstitusiya işinin həlli ilə əlaqədar yekun çıxış edə bilərlər. Xüsusi
konstitusiya icraatı zamanı maraqlı subyektlər Konstitusiya Məhkəməsi
Plenumunun iclasında baxılan konstitusiya işinin həllinə, Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumu qərar çıxararkən nəzərə almalı olduğu məsələlərə dair
yekun çıxışı edə bilərlər.
II. Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu
tərəflərə və maraqlı subyektlərə yekun çıxışına hazırlaşmaq üçün vaxt verə
bilər.
III. Tərəflərin və ya maraqlı
subyektlərin yekun çıxışlarından sonra Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu qərar qəbul edilməsi üçün hakimlərin müşavirə
otağına gedir.
IV. Əgər tərəflərin və ya maraqlı
subyektlərin yekun çıxışlarından sonra konstitusiya işi üzrə tədqiqatın tam və
hərtərəfli aparılmadığı aşkar olunarsa, Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu
“Konstitusiya Məhkəməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 48.2-ci
maddəsinə uyğun olaraq işə baxılmasının təzələnməsi haqqında qərardad çıxara
bilər.
Maddə 38. Məhkəmə
iclasının protokolu
I. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun bütün iclaslarında protokol
aparılır. Protokolun dəqiq və dolğun olması üçün məhkəmə iclaslarında stenoqram
aparıla bilər.
II. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qapalı iclaslarını məhkəmə
iclasının katibi protokollaşdırır. Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu iclasın
məhkəmə iclası katibinin iştirakı olmadan aparılması barədə qərar qəbul etdikdə
belə iclasın protokolu Konstitusiya Məhkəməsi Sədrinin göstərişi ilə
Konstitusiya Məhkəməsinin hakimlərindən biri tərtib edir.
III. Qapalı iclasın protokolu ilə yalnız Konstitusiya Məhkəməsinin
hakimləri tanış ola bilərlər. Məhkəmə iclasında iştirak etmiş hakim həmin
iclasın protokoluna dair öz qeydlərini verə bilər.
IV. Məhkəmə iclasının protokolunda
aşağıdakılar göstərilməlidir:
1) Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasının keçirildiyi tarix;
2) Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasının keçirildiyi yer;
3) Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasına sədrlik edənin adı, atasının adı, soyadı;
4) Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasında iştirak edən Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin
adı, atasının adı, soyadı;
5) Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasının məhkəmə iclas katibinin adı, atasının adı,
soyadı;
6) Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasının gündəliyi;
7) Konstitusiya
işinə baxılmasında iştirak edən tərəflər, maraqlı subyektlər və onların
nümayəndələri haqqında məlumat;
8) Konstitusiya
işinə baxılmasında iştirak edən tərəflərin, maraqlı subyektlərin, şahidlərin,
ekspertlərin gəlməsi haqqında məlumat;
9) Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun hərəkətləri haqqında onların həyata keçirildiyi
ardıcılıqla məlumat;
10) Məruzəçi-hakimin
çıxışı, tərəflərin, maraqlı subyektlərin çıxışları və vəsatətləri, onlara
verilən suallar və suallara cavablar;
11) Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasına sədrlik edənin sərəncamları və qəbul edilən qərardadlar;
12) Şahidlərin,
ekspertlərin və mütəxəsisslərin çıxışları, onlara verilən suallar və suallara
cavablar;
13) Tərəflərin və
ya maraqlı subyektlərin yekun çıxışları.
V. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun
iclasının protokolu Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasına sədrlik edən və
məhkəmə iclasının katibi tərəfindən imzalanır və konstitusiya işinə əlavə edilir.
Maddə 39. İşlərə yazılı prosedur üzrə baxılması
qaydası
I. “Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası
Qanununun 27.2-ci maddəsinə uyğun olaraq konstitusiya işində toplanmış sənədlər
həmin işin mahiyyəti üzrə baxılması
üçün kifayət etdikdə, Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu tərəflərə və maraqlı
subyektlərə işə yazılı prosedur üzrə baxılmasına dair təklif edə bilər.
II. Tərəflərin və maraqlı
subyektlərin işə yazılı prosedur üzrə baxılmasına razılığı olduqda,
Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu işə məhkəmə iclası keçirilmədən və tərəflərin
iştirakı olmadan yazılı prosedur üzrə baxılmasına dair qərardad çıxarır.
III. Yazılı prosedur üzrə işə müşavirə otağında baxılır.
IV. Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumunun yazılı prosedur qaydasında qəbul edilmiş qərar və
qərardadlarının tarixi yekun qərar və qərardadın elan edildiyi gün
hesab edilir.
V. Qəbul olunmuş qərar və
qərardadın surəti yeddi gün müddətində tərəflərə və maraqlı subyektlərə
göndərilir.
Maddə 40. Konstitusiya işinə baxılarkən bir
konstitusiya icraatı növündən digər konstitusiya icraatı növünə keçmə
«Konstitusiya Məhkəməsi haqqında» Qanununun 40.2.1
və 40.3.9-cu maddələrində nəzərdə tutulan hallar üzrə sorğu, müraciət və ya
şikayətlərə dair konstitusiya işinə baxılarkən, zərurət yarandıqda Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumu tərəfindən işin baxılması konstitusiya icraatı növündən
xüsusi konstitusiya icraatı növünə və ya xüsusi konstitusiya icraatı növündən
konstitusiya icraatı növünə keçirilə bilər.
V fəsil
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qərarı
Maddə 41. Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun qərarının hazırlanması və qəbul edilməsi
I. Konstitusiya işinə baxıldıqdan sonra məruzəçi-hakim
Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu tərəfindən baxılmış materiallara əsaslanan
qərar layihəsini təqdim edir.
II. Məruzəçi-hakimlər arasında qərar layihəsinə dair fikir
müxtəlifliyi meydana çıxdıqda onlardan hər biri öz qərar layihəsini təqdim
edir.
III. Hakimlərin müşavirəsində yalnız Konstitusiya Məhkəməsi
Plenumunun iclasında iştirak edən hakimlər iştirak edir və hər bir hakim öz
qərar layihəsini təqdim edə bilər.
IV. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qərarı bütövlükdə
hakimlərdən adbaad sorğu edildikdən sonra açıq səsvermə yolu ilə qəbul edilir.
Düzəlişlər üzrə səsvermədə hakimlərin adbaad sorğusu yalnız bunu azı üç hakim
tələb etdikdə keçirilir. Bütün hallarda məhkəmə iclasında sədrlik edən axırıncı
səs verir.
V. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qərarını məhkəmə iclasında
sədrlik edən imzalayır. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qərarının surəti
həmin qərara səs vermiş bütün hakimlər tərəfindən imzalanır və Konstitusiya
Məhkəməsinin Sədrində saxlanılır. Bir qayda olaraq, qərarlar 15 gün müddətində
Konstitusiya Məhkəməsinin iclasında elan edilir, lakin zərurət yarandıqda həmin
müddət uzadıla bilər.
Maddə 42. Konstitusiya
Məhkəməsinin hakimi tərəfindən xüsusi rəyin təqdim edilmə müddəti
Konstitusiya Məhkəməsi hakiminin xüsusi rəyi Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun qərarı elan edildiyi gündən etibarən beş gündən gec
olmayaraq təqdim edilməlidir. Konstitusiya Məhkəməsi hakiminin xüsusi rəyi
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qərarına əlavə edilir və onunla birlikdə dərc
edilir.
Maddə 43. Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun qərardadının qəbul edilməsi
I. "Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan
Respublikası Qanununun 68.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş hallarda
Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu qərardad qəbul edir.
II. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qərardadını məhkəmə
iclasında sədrlik edən imzalayır.
Maddə 44. Konstitusiya
Məhkəməsi qərar və qərardadının dərc edilməsi üçün göndərilməsi
Konstitusiya Məhkəməsinin təsdiq edilmiş qərar və ya dərc
olunmalı qərardadın surəti rəsmi mətbuat orqanlarında dərc edilməsi üçün
göndərilir. Bu hallarda Konstitusiya Məhkəməsi qərarının və ya qərardadının
mətni: "Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi" sözləri
ilə qurtarır və həmin surətlərdə sədrlik edənin imzası əks etdirilmir.
Maddə 45. Konstitusiya
Məhkəməsi qərar və qərardadlarının icra təcrübəsinin ümumiləşdirilməsi
I.
Konstitusiya Məhkəməsi
qəbul etdiyi qərarların icra vəziyyətini müntəzəm
olaraq təhlil edir.
II. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qəbul etdiyi qərarların
icra vəziyyəti öyrənilərkən qərarın məcburi hüquqi qüvvəsinin onun nəticə
hissəsi ilə yanaşı təsviri-əsaslandırıcı hissəsinə də şamil olunması nəzərə
alınmalıdır.
III. Konstitusiya Məhkəməsi
Aparatının müvafiq bölməsi Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qərarlarının
icrası haqqında yarım illik və illik informasiya-analitik hesabatları
Konstitusiya Məhkəməsinin hakimlərinə təqdim edir. Zəruri hallarda Konstitusiya
Məhkəməsinin Sədri Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun bir və ya bir neçə konkret
qərarlarının icrası haqqında məlumatın təqdim edilməsi barədə tapşırıq verir.
IV. Konstitusiya
Məhkəməsi Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qəbul etdiyi qərar və qərardadların
icrası barədə dövlət orqanlarına və vəzifəli şəxslərə sorğu göndərə bilər.
V. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qərarının icra edilməməsi
və ya tam icra edilməməsi faktı müəyyən edildikdə Konstitusiya Məhkəməsinin
Sədri Plenumun qərarının icrasını təmin etməyə yönəlmiş tədbirlər haqqında
təkliflər verə bilər.
Maddə 46. Konstitusiya Məhkəməsinin qərar və
qərardadında olan qeyri-dəqiqliklərin düzəlişi
I. Konstitusiya Məhkəməsinin hər hansı bir hakiminin təşəbbüsü ilə
Konstitusiya Məhkəməsinin qərar və qərardadının adında, onların mətnində mövcud
olan səhvlərin, açıq aydın redaksiya və texniki qüsurların düzəlişi həyata
keçirilir. Konstitusiya Məhkəməsi konstitusiya icraatının tərəflərinin, onların
nümayəndələrinin və maraqlı şəxslərin Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumunun
qərar və qərardadında, Palataların qərardadında aşkar olunmuş səhvlər və
qüsurlar barədə edilmiş müraciətlərə baxmağa borcludur.
II. Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumunun qəbul etdiyi qərar və qərardadında olan səhvlərə və
qüsurlara düzəlişlər Plenumun iclaslarında, Palata tərəfindən qəbul edilmiş
qərardada isə həmin Palatanın iclaslarında edilir.
III. Konstitusiya
Məhkəməsinin qərar və qərardadında olan səhvlərin və qüsurların düzəlişlərinə
dair qərardad qəbul edilir. Belə qərardadın surətləri Konstitusiya Məhkəməsinin
Plenumunun qərarı və qərardadı, Palataların qərardadı göndərildiyi orqan və
şəxslərə, zərurət yarandıqda isə dərc edildiyi rəsmi mətbuat orqana göndərilir.
VI fəsil
Müxtəlif növ konstitusiya işləri üzrə
konstitusiya icraatının xüsusiyyətləri
Maddə
47. Azərbaycan Respublikası Prezidenti
seçkilərinin nəticələrinin rəsmən elan edilməsi
I. Azərbaycan
Respublikası Prezidenti seçkilərinin nəticələri haqqında materiallar
Konstitusiya Məhkəməsinə daxil olduqdan sonra Azərbaycan Respublikası
Konstitusiyasının 102-ci maddəsində göstərilən müddətə riayət edilməklə
Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri həmin məsələni Konstitusiya Məhkəməsi
Plenumunun iclasına çıxarır və bu barədə Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi
Seçki Komissiyasına bildiriş göndərilir.
II. Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasında Mərkəzi Seçki
Komissiyası Sədrinin Azərbaycan Respublikası Prezidenti seçkilərinin nəticələri
haqqında məlumatı dinlənilir.
III. Bu məsələyə baxılmasının nəticələrinə dair Konstitusiya
Məhkəməsi Azərbaycan Respublikası Prezidenti seçkilərinin yekunlarının rəsmi
elan edilməsi haqqında qərar qəbul edir.
Maddə 48. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin istefa haqqında ərizəsinə baxılması
I. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin istefa haqqında ərizəsi daxil olduğu gündən ən geci
üç gün keçənədək Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri həmin məsələni Konstitusiya
Məhkəməsi Plenumunun iclasına çıxarır.
II. Bu
məsələyə dair iclasa Azərbaycan Respublikasının Prezidenti dəvət olunur. Zəruri
hallarda iclasa eləcə də şahidlər, ekspert və mütəxəssislər dəvət edilə bilər.
III. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin istefa ərizəsinə baxılmasının nəticələrinə dair
Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu müvafiq qərar qəbul edir.
Maddə
49. Azərbaycan Respublikası
Konstitusiyasının mətninə dəyişikliklər edilməsi haqqında rəyin verilməsinə
dair məsələyə baxılması
I. Azərbaycan
Respublikası Konstitusiyasının mətninə dəyişikliklər edilməsi haqqında
təkliflərin dərc olunduğu gündən ən geci yeddi gün keçənədək Konstitusiya
Məhkəməsinin Sədri həmin məsələni Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iclasına
çıxarır.
II. Konstitusiya
Məhkəməsinin iclasında həmin təklifi vermiş orqan və ya vəzifəli şəxsin
nümayəndəsindən başqa mütəxəssislər və ekspertlər də dinlənilə bilər.
III. Məsələnin
baxılmasının nəticələrinə dair Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun qərarı ilə
təsdiq olunan rəy qəbul edilir.
VII fəsil
Konstitusiya Məhkəməsi hakiminin əmək
məzuniyyəti və
ezamiyyəti
Maddə 50. Konstitusiya
Məhkəməsinin hakimlərinə əmək məzuniyyətinin verilməsi
I. Konstitusiya Məhkəməsinin hakimlərinə əmək məzuniyyəti bir
qayda olaraq hər ilin avqust ayının birindən verilir. Bununla belə,
Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri ilə razılaşdırıldığı qaydada Konstitusiya
Məhkəməsinin hakiminə başqa vaxt da məzuniyyət verilə bilər.
Konstitusiya Məhkəməsinin hakiminə əmək məzuniyyəti
onun arzusu ilə iki hissəyə bölünərək verilə bilər. Konstitusiya Məhkəməsinin
hakimi məzuniyyətinin vaxtı barədə məhkəmənin Sədrini əvvəlcədən xəbərdar edir.
II. Konstitusiya
Məhkəməsinin hakimi əmək məzuniyyətinə gedərkən, Konstitusiya Məhkəməsinin
Sədrini olduğu yer barədə məlumatlandırır.
III. Konstitusiya Məhkəməsinin hakiminə məzuniyyət verildiyi halda
məzuniyyətə çıxdığı gündən üç gün əvvəl Konstitusiya Məhkəməsinin İşlər
idarəsinin müvafiq qurumu tərəfindən ona məzuniyyət haqqı, iki aylıq əmək haqqı
məbləğində müavinət (vəzifə maaşı və ona olan əlavələr) verilir.
IV. Konstitusiya
Məhkəməsinin hakimi əmək məzuniyyətindən yalnız Konstitusiya Məhkəməsi
Plenumunun iclasının keçirilməsi üçün kvorum olmadığı və işlə əlaqədar digər
zəruri hallarda geri çağırıla bilər.
V. Əmək məzuniyyətindən geri çağırılan Konstitusiya Məhkəməsinin
hakiminə işə başladığı gündən etibarən əmək haqqı hesablanır və onun razılığı
əsasında istifadə edilməmiş məzuniyyət günləri gələcəkdə müəyyən edilmiş vaxtda
məzuniyyət pulu ödənilmədən verilir.
VI. Konstitusiya Məhkəməsinin hakiminə növbəti ilin əmək
məzuniyyətinin pulu hesablanarkən əvvəlki ilin istifadə edilməmiş məzuniyyət
günləri nəzərə alınmır və onun əvəzinə pul təminatı da verilmir.
Maddə 51. Konstitusiya
Məhkəməsinin hakimlərinin ezamiyyətə
getməsi
I. Başqa ölkələrin qanunvericilik və məhkəmə təcrübəsini
öyrənmək, hüquq məsələləri ilə bağlı olan konfranslarda, seminarlarda,
görüşlərdə və digər rəsmi tədbirlərdə iştirak etmək üçün Konstitusiya
Məhkəməsinin hakimi Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri ilə razılaşdırılmış qaydada
ezamiyyətə gedə bilər.
II. Konstitusiya Məhkəməsi hakiminin ezamiyyətə getməsi üçün
onun arzusu və dəvətnamə mövcud olmalıdır.
III. Konstitusiya Məhkəməsinin hakiminə ezamiyyətə getdiyi halda
ona ezamiyyət xərclərinin ödənilməsi üçün müvafiq pul məbləği verilir.
IV. Konstitusiya Məhkəməsinin hakimi ezamiyyətə gedərkən:
1) Konstitusiya
Məhkəməsinin hesabına getdikdə-ona yol, mehmanxana və gündəlik xərclərin
ödənilməsi üçün qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada pul məbləği verilir;
2) dəvət edən tərəfin
hesabına getdikdə-ona yalnız gündəlik xərclərin 40 faizi miqdarında pul məbləği
verilir;
3) Konstitusiya
Məhkəməsinin və dəvət edən tərəfin hesabına getdikdə-ona ezamiyyət xərclərinin
ödənilməsi üçün bu hissənin 1 və 2-ci bəndlərinin müddəalarından istifadə
edərək iki tərəfin razılaşdığı qaydada müvafiq pul məbləği verilir.
V. Konstitusiya Məhkəməsi Aparatı Konstitusiya Məhkəməsi
hakiminin ezamiyyətə gedib-gəlmək üçün ortaya çıxan bütün təşkilati, texniki
məsələlərini hakim yola çıxdığı gündən üç gün əvvəl həll etməlidir.
VIII fəsil
Konstitusiya Məhkəməsi hakiminin
səlahiyyətlərinə
xitam verilməsi
Maddə
52. Konstitusiya Məhkəməsi hakiminin
səlahiyyətlərinə "Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan
Respublikası Qanununun 23.1.1-23.1.6-cı maddələrinə əsasən xitam verilməsi
"Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan
Respublikası Qanununun 23.1.1-23.1.6-cı maddələrinə əsasən Konstitusiya
Məhkəməsi hakiminin səlahiyyətlərinə xitam verilməsi Azərbaycan Respublikası
Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndinə müvafiq olaraq Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti tərəfindən həyata keçirilir.
Maddə 53. Konstitusiya
Məhkəməsi hakiminin səlahiyətlərinə "Konstitusiya Məhkəməsi haqqında"
Azərbaycan Respublikası Qanununun 23.1.7 –23.1.10-cu maddələrinə əsasən xitam
verilməsi
I. Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri Konstitusiya Məhkəməsi
hakiminin səlahiyətlərinə vaxtından əvvəl xitam verilməsi üçün
"Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun
23.1.7-23.1.10 –cu maddələrində nəzərdə tutulmuş əsaslardan biri və ya bir
neçəsinin olması haqqında yazılı məlumat aldıqdan sonra məhkəmənin
hakimlərindən birinə və ya bir neçəsinə alınmış məlumatın yoxlanılması və
məsələnin obyektiv həlli üçün əlavə sənədlərin toplanılmasına dair göstəriş
verir.
II. "Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan
Respublikası Qanununun 23.1.7-23.1.10-cu maddələrində nəzərdə tutulmuş
əsaslarla səlahiyyətlərinə vaxtından əvvəl xitam verilməsi məsələsi qaldırılmış
hakim Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağı çağırılanadək həmin məsələ
üzrə şifahi və ya yazılı məlumat verə bilər. Hakimin yazılı məlumatı, eləcə də
məsələyə aid olan sənədlər Konstitusiya Məhkəməsinin Sədrinə və hakimlərinə
təqdim edilir.
III. Əvvəlcədən toplanılmış materialları nəzərdən keçirdikdən
sonra Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri Konstitusiya Məhkəməsi hakiminin
səlahiyyətlərinə vaxtından əvvəl xitam verilməsi haqqında materialların
Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağında baxılması barədə məsələni həll
edir. Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağı mütləq barəsində məsələ
qaldırılmış hakimin iştirakı ilə keçirilir. Səhhətinə görə hakim Konstitusiya
Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağında iştirak edə bilmədiyi halda onun yazılı
məlumatı oxunur. Hakimin səlahiyyətlərinə vaxtından əvvəl xitam verilməsi üçün
müvafiq əsasların mövcudluğu haqqında məlumat vermiş şəxslər və məsələnin həlli
üçün əhəmiyyətli məlumatlara malik olan digər şəxslər Konstitusiya Məhkəməsi
hakimlərinin yığıncağına dəvət oluna bilər.
IV. "Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan
Respublikası Qanununun 23.1.10-cu maddəsinə əsasən səlahiyyətlərinə vaxtından
əvvəl xitam verilməsi haqqında məsələyə Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərin
yığıncağında baxılmazdan əvvəl Konstitusiya Məhkəməsinin hakimi istefa haqqında
ərizə verə bilər.
V. Konstitusiya Məhkəməsi hakiminin səlahiyyətlərinə
"Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun
23.1.7-23.1.10-cu maddələrində nəzərdə tutulmuş bir və ya bir neçə əsaslarla
xitam verilməsi haqqında məsələ Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağı
tərəfindən rədd edildikdə, həmin məsələ Konstitusiya Məhkəməsinin hakimlərinin
yığıncağına eyni əsaslar və faktiki hallarla əlaqədar təkrarən çıxarıla bilməz.
VI. Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağı hakimin
səlahiyyətlərinə vaxtından əvvəl xitam verilməsi üçün "Konstitusiya
Məhkəməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun 23.1.7-23.1.10-cu
maddələrində nəzərdə tutulmuş əsaslardan biri və ya bir neçəsinin mövcud
olmasını hesab etdikdə məsələ üzrə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə
təklif verilməsi haqqında əsaslandırılmış qərar qəbul edir.
Maddə 54. Səlahiyyət
müddətinin başa çatması ilə əlaqədar Konstitusiya Məhkəməsi hakiminin
səlahiyyətlərinə xitam verilməsi
Konstitusiya Məhkəməsi
hakiminin səlahiyyət müddətinin başa çatmasına iki ay qalmış Konstitusiya
Məhkəməsinin Sədri bu barədə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat
verir.
IX fəsil
Konstitusiya Məhkəməsi fəaliyyətinin
digər məsələləri
Maddə 55. Ərizəçilərin
qəbulu
I. Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının müvafiq bölməsi ərizəçiləri
Konstitusiya Məhkəməsinin Sədrinin müəyyən etdiyi qaydada qəbul edir.
II. Qəbul haqqında məlumat ərizəçilər üçün görünən yerdən asılır
və Konstitusiya Məhkəməsinin rəsmi internet səhifəsində yerləşdirilir.
III. Zəruri hallarda ərizəçiləri Konstitusiya Məhkəməsinin Sədri
və ya onun təklifi ilə Konstitusiya Məhkəməsinin Sədr müavini və hakimləri qəbul edir.
Maddə 56. Konstitusiya
Məhkəməsinin yaratdığı komissiyalar
Konstitusiya Məhkəməsinin
Sədri Konstitusiya Məhkəməsinin Daxili Nizamnaməsinə əlavə və dəyişikliklər
edilməsi, kadr, büdcə informasiya, məhkəmə təcrübəsinin ümumiləşdirilməsi
məsələlərinin hazırlanması və digər məqsədlərlə Konstitusiya Məhkəməsi
hakimlərinin hər hansı birinin rəhbərliyi ilə müvəqqəti və ya daimi komissiyalar
yarada bilər. Həmin komissiyaların tərkibinə Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının
işçiləri daxil edilə bilər.
Maddə 57. Konstitusiya
Məhkəməsinin informasiya təminatı
Məlumatların operativliyini
və dolğunluğunu təmin etmək məqsədilə Konstitusiya Məhkəməsində Azərbaycan
Respublikasının və Naxçıvan Muxtar Respublikasının qanunları və digər normativ
aktları, Konstitusiya Məhkəməsinin qərarları və xarici dövlətlərin konstitusiya
məhkəmələrinin qərarları haqqında məlumatları əks etdirən kompyuter məlumat
bankından ibarət informasiya sistemi yaradılır.
Maddə 58. Konstitusiya
Məhkəməsinin beynəlxalq əlaqələri
Konstitusiya Məhkəməsi
xarici ölkələrin konstitusiya nəzarəti orqanları ilə əməkdaşlıq, nümayəndə
heyətləri ilə mübadilə, Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin və Aparat
işçilərinin təcrübə keçməsi, qərar və digər məlumatların mübadiləsi və birgə
elmi tədbirlərin təşkil edilməsi haqqında sazişlər bağlamaqla işgüzar əlaqələr
yaradır.
Maddə 59. Konstitusiya
Məhkəməsinin kütləvi informasiya vasitələri ilə əlaqələri
Konstitusiya Məhkəməsinin
kütləvi informasiya vasitələri ilə əlaqələri bir qayda olaraq Konstitusiya
Məhkəməsinin mətbuat xidməti vasitəsi ilə həyata keçirilir.
Maddə 60. Konstitusiya
Məhkəməsi Aparatının və İşlər İdarəsinin iş rejimi
Konstitusiya Məhkəməsi Aparatının və İşlər İdarəsinin iş rejimi Konstitusiya Məhkəməsinin Aparatı haqqında Əsasnamə, Konstitusiya Məhkəməsinin İşlər İdarəsi haqqında Əsasnamə, eləcə də Daxili Əmək İntizamı Qaydaları ilə müəyyən edilir.
Maddə 61. Konstitusiya
Məhkəməsinin Daxili Nizamnaməsinə əlavə və dəyişiklər edilməsi
I. Konstitusiya Məhkəməsinin Daxili Nizamnaməsinə əlavə və
dəyişikliklər edilməsi haqqında təklif Konstitusiya Məhkəməsinin hər hansı bir
hakimi tərəfindən əsaslandırılmaqla irəli sürülə bilər. Konstitusiya
Məhkəməsinin Daxili Nizamnaməsinə əlavə və dəyişikliklər edilməsi haqqında
təkliflərə Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağında baxılır.
II. Daxili Nizamnaməyə əlavə və dəyişikliklərin edilməsi
haqqında hər bir təklif üzrə Konstitusiya Məhkəməsi hakimlərinin yığıncağı
ayrıca qərar qəbul edir.