AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI ADINDAN
Azərbaycan Respublikası
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun
Q Ə R A R I
“Təhsil
haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 36-2.3-cü maddəsinin və Azərbaycan Respublikası
Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 30 aprel tarixli 155 nömrəli Qərarı ilə təsdiq
edilmiş “Dövlət ümumi təhsil müəssisələrində işləyən təhsilverənlərin
sertifikatlaşdırma Qaydası”nın 1.4-cü bəndinin Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının
35-ci və Azərbaycan Respublikası Əmək Məcəlləsinin 79-cu
maddələrinə uyğunluğunun yoxlanılmasına dair
6 noyabr 2024-cü
il
Bakı şəhəri
Azərbaycan Respublikası
Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu Fərhad Abdullayev (sədr), Sona Salmanova,
Humay Əfəndiyeva, Rövşən İsmayılov, Rafael Qvaladze, Fikrət Məmmədov, İsa Nəcəfov və Kamran Şəfiyevdən
(məruzəçi-hakim) ibarət tərkibdə,
məhkəmə katibi Fəraid Əliyevin
iştirakı ilə,
Azərbaycan Respublikası
Konstitusiyasının 130-cu maddəsinin VII hissəsinə,
“Konstitusiya Məhkəməsi haqqında” Azərbaycan
Respublikası Qanununun 27.2 və 32-ci maddələrinə və Azərbaycan Respublikası
Konstitusiya Məhkəməsinin Daxili Nizamnaməsinin 39-cu maddəsinə müvafiq olaraq,
konstitusiya məhkəmə icraatının yazılı prosedur qaydasında keçirilən məhkəmə
iclasında Azərbaycan Respublikası İnsan hüquqları üzrə Müvəkkilin (ombudsmanın)
sorğusu əsasında “Təhsil haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunun 36-2.3-cü maddəsinin
və Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 30 aprel tarixli 155
nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Dövlət ümumi təhsil müəssisələrində (ümumi təhsil
üzrə təhsilverənlərə münasibətdə digər dövlət təhsil müəssisələrində) işləyən təhsilverənlərin
sertifikatlaşdırma Qaydası”nın 1.4-cü bəndinin Azərbaycan Respublikası
Konstitusiyasının 35-ci və Azərbaycan Respublikası Əmək Məcəlləsinin 79-cu maddələrinə
uyğunluğunun yoxlanılmasına dair konstitusiya işinə baxdı.
İş üzrə hakim K.Şəfiyevin
məruzəsini, maraqlı subyektlərin nümayəndələri Azərbaycan
Respublikasının İnsan hüquqları üzrə Müvəkkili (ombudsman) və Azərbaycan
Respublikası Milli Məclisi Aparatının mülahizələrini, Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyinin, Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin və Azərbaycan
Respublikası Vəkillər Kollegiyasının mütəxəssis mülahizələrini, ekspertlər Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsinin
Əmək və ekologiya hüququ kafedrasının
müdiri, hüquq elmləri doktoru, professor A.Qasımovun və Əmək və ekologiya
hüququ kafedrasının professoru, hüquq
elmləri doktoru M.Əliyevin rəyini və iş
materiallarını araşdırıb müzakirə edərək, Azərbaycan Respublikası Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumu
MÜƏYYƏN ETDİ:
Azərbaycan
Respublikasının İnsan hüquqları üzrə Müvəkkili (ombudsman) Azərbaycan
Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsinə (bundan sonra – Konstitusiya Məhkəməsi)
sorğu ilə müraciət edərək “Təhsil haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun
(bundan sonra – “Təhsil haqqında” Qanun) 36-2.3-cü maddəsinin və Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 30 aprel tarixli 155 nömrəli Qərarı
ilə təsdiq edilmiş “Dövlət ümumi təhsil müəssisələrində (ümumi təhsil üzrə təhsilverənlərə
münasibətdə digər dövlət təhsil müəssisələrində) işləyən təhsilverənlərin
sertifikatlaşdırma Qaydası”nın (bundan sonra – Qayda) 1.4-cü bəndininin Azərbaycan
Respublikası Konstitusiyasının (bundan sonra – Konstitusiya) 35-ci maddəsinin
VI və VIII hissələrinə, 149-cu maddəsinin I, III, V və VII hissələrinə və Azərbaycan
Respublikası Əmək Məcəlləsinin (bundan sonra – Əmək Məcəlləsi) 79-cu maddəsinə uyğunluğunun yoxlanılmasını xahiş etmişdir.
Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumu qeyd etməyi zəruri hesab edir ki, Azərbaycan Respublikası
İnsan hüquqları üzrə Müvəkkilin (ombudsmanın) sorğusunda qaldırılan məsələlər
vahid məhkəmə təcrübəsinin formalaşdırılması baxımından əhəmiyyətli olmaqla yanaşı
insan və
vətəndaş hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsinə yönəlmişdir.
Sorğuda göstərilmişdir ki, “Təhsil haqqında”
Qanunun 36-2.3-cü maddəsinə və Qaydanın 1.4-cü bəndinə əsasən, aşağıdakı təhsilverənlər
sertifikatlaşdırmadan keçmirlər:
- hamilə qadınlar;
- uşağının üç yaşınadək sosial məzuniyyətdə olan və həmin
məzuniyyət bitdikdən sonra 1 (bir) ildən az müddətdə müvafiq vəzifədə (peşədə)
çalışan qadınlar (uşağını təkbaşına böyüdən kişilər);
- ilk dəfə işə qəbul olunanlar, 3 (üç) il müddətində;
- azı üç dəfə sertifikatlaşdırmadan keçmiş şəxslər.
“Təhsil haqqında” Qanunun 36-2.6-cı maddəsinə müvafiq
olaraq, təkrar sertifikatlaşdırmadan keçməyən şəxslərlə əmək münasibətləri Azərbaycan
Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq tənzimlənir.
Əmək Məcəlləsinin 79-cu maddəsinin 1-ci hissəsinin
tələblərinə görə isə işəgötürən tərəfindən:
- hamilə, habelə üç yaşınadək uşağı olan
qadınların, üç yaşınadək uşağını təkbaşına böyüdən kişilərin;
- yeganə qazanc yeri işlədiyi müəssisə olub məktəb
yaşınadək uşağını təkbaşına böyüdən işçilərin;
- əmək qabiliyyətini müvəqqəti itirən işçilərin;
- işçinin şəkərli diabetlə və ya dağınıq sklerozla
xəstə olması səbəbinə görə;
- həmkarlar ittifaqları təşkilatının və ya hər
hansı siyasi partiyanın üzvü olması motivinə görə;
- öhdəsində 18 yaşınadək əlilliyi müəyyən edilmiş və
ya orqanizmin funksiyalarının 81-100 faiz pozulmasına görə əlilliyi müəyyən
edilmiş ailə üzvü olan işçilərin;
- məzuniyyətdə, ezamiyyətdə olduğu vaxtda, habelə
kollektiv danışıqlarda iştirak etdiyi müddət ərzində bu Məcəllənin 70-ci maddəsi ilə müəyyən edilmiş əsaslarla
əmək müqaviləsinin ləğv edilməsi qadağan edilir.
Göründüyü
kimi, Əmək Məcəlləsinin 79-cu maddəsində əmək müqaviləsinin ləğv edilməsi
qadağan olunan şəxslər sırasında öhdəsində 18 yaşınadək əlilliyi müəyyən
edilmiş və ya orqanizmin funksiyalarının 81-100 faiz pozulmasına görə əlilliyi
müəyyən edilmiş ailə üzvü olan işçilərin, şəkərli diabetlə və ya dağınıq
sklerozla xəstə olan işçilərin adı təsbit edilsə də, bu kateqoriyada olan şəxslər
“Təhsil haqqında” Qanunun 36-2.3-cü maddəsi və Qaydanın 1.4-cü bəndi ilə
sertifikatlaşdırmadan keçməyən şəxslərin sırasına daxil edilməmişdir.
Sorğuverən
hesab edir ki, qanunvericilik aktları arasında mövcud olan belə məntiqi rabitəsizlik,
daxili uzlaşmazlıq işçilərə münasibətdə qeyri-əlverişli şərait yaradır, hüquqi
müəyyənlik prinsipinin və Konstitusiyanın yuxarıda qeyd olunan normalarının
pozulmasına səbəb olur.
Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu
sorğu ilə əlaqədar aşağıdakıları qeyd edir.
Əmək
hüququ insanların digər konstitusiya hüquqlarının həyata keçirilməsinə təsir
göstərə biləcək amillərdən biri olmaqla, insanın ləyaqəti və özünü cəmiyyətdə fərd
kimi dərk etməsi üçün önəmlidir. Bu səbəbdən Konstitusiyanın 35-ci maddəsi ilə
hər kəsin əməyə olan qabiliyyəti əsasında sərbəst surətdə özünə fəaliyyət növü,
peşə, məşğuliyyət və iş yeri seçmək hüququ tanınmışdır. Həmin normaya əsasən, əmək
müqavilələri sərbəst bağlanır, heç kəs əmək müqaviləsi bağlamağa məcbur edilə
bilməz. Hər kəsin təhlükəsiz və sağlam şəraitdə işləmək, heç bir ayrı-seçkilik
qoyulmadan öz işinə görə dövlətin müəyyənləşdirdiyi minimum əmək haqqı
miqdarından az olmayan haqq almaq hüququ vardır.
Fiziki
şəxslərin əməyə olan qabiliyyətlərinin tətbiqi ilə bağlı yaranan əmək münasibətlərini
tənzimləyən əsas normativ hüquqi akt Əmək Məcəlləsidir. Həmin Məcəllənin 2-ci
maddəsinə görə, əmək münasibətlərində tərəflərin hüquq bərabərliyinin təmin
edilməsi, mənafelərinin haqq-ədalətlə və qanunun aliliyinin təmin olunması ilə
qorunması, maddi, mənəvi, sosial, iqtisadi və digər həyati tələbatlarını ödəmək
məqsədi ilə əqli, fiziki və maliyyə imkanlarından sərbəst istifadə etməsinin təmin
edilməsi, əmək münasibətlərinin mülki hüquqi müqavilələrlə rəsmiləşdirilməsinin
yolverilməzliyi əsasən əmək müqaviləsi (kontrakt) üzrə öhdəliklərinin icrasına
hüquqi təminat yaradılması prinsiplərinə əsaslanır.
Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumu “Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 35 və 73-cü
maddələri baxımından Azərbaycan Respublikası Əmək Məcəlləsinin 175-ci maddəsinin
4-cü hissəsinin Azərbaycan Respublikası Vergi Məcəlləsinin 102.1.4-cü maddəsi
ilə əlaqəli şəkildə şərh edilməsinə
dair” 2024-cü il 15 aprel tarixli Qərarında qeyd edilmişdir ki, əmək
münasibətlərinin tənzimlənməsi tərəflərin hüquq bərabərliyinin təmin edilməsi
prinsipinə əsaslansa da, bir qayda olaraq, əmək hüququnun subyektləri faktiki cəhətdən
bərabər vəziyyətdə olmurlar. Əmək münasibətlərində işçi və işəgötürən arasında
müəyyən hakimiyyət-tabeçilik xüsusiyyətləri (məsələn, işçilərin işəgötürəndən
iqtisadi asılılığı, işəgötürən tərəfindən müəyyən edilən iş rejiminə tabe
olması, işçiyə intizam sanksiyalarının tətbiq edilməsi və s.) mövcuddur.
Odur ki, faktiki cəhətdən bərabər
olmayan subyektlər arasında yaranan münasibətlərdə daha zəif tərəfin (işçinin)
müdafiəsi, qanuni maraq və mənafelərinin qorunması məqsədilə qanunverici bir
çox hallarda imperativ xarakterli əmək hüquq normaları vasitəsilə bu
münasibətləri tənzimləyir. Belə ki, əmək qanunvericiliyinin iş vaxtı, istirahət
vaxtı və işçilərin məzuniyyət hüququ, əmək şəraiti, əmək haqqı və onun
hesablanması qaydası, işdən çıxarılma prosedurları ilə bağlı imperativ
xarakterli normaları məhz işçilərin Konstitusiyada nəzərdə tutulan əmək,
istirahət, təhlükəsiz və sağlam şəraitdə işləmək hüququnun, habelə digər əsas
insan hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsinə istiqamətlənərək, işəgötürənlər
üçün müvafiq öhdəlik və vəzifələr yaradır (Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun
“Azərbaycan Respublikası Əmək Məcəlləsinin 7-ci maddəsinin 2-3.4 və 2-4-cü
hissələrinin Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 35-ci maddəsinin III və
IV hissələri ilə əlaqəli şəkildə şərh edilməsinə dair” 2023-cü il 20 oktyabr tarixli
Qərarı).
Xüsusən
işçinin iradəsindən və təqsirindən asılı olmayan səbəblərdən əmək müqaviləsinə
xitam verilərkən, bunun işçi və onun ailəsi üçün yarada biləcəyi maddi çətinlikləri
azaltmaq, gəlirdən tamamilə məhrum olmalarının qarşısını almaq məqsədilə
qanunvericilikdə müəyyən təminatlar nəzərdə tutulmuş, habelə müəyyən qrup şəxslərin
fiziki xüsusiyyətlərinə, sağlamlıq və sosial vəziyyətlərinə görə əmək müqavilələrinə
işəgötürən tərəfindən xitam verilməsi istisna edilmişdir.
Belə ki, Əmək Məcəlləsinin 79-cu maddəsinin 1-ci hissəsinə
əsasən, işəgötürən tərəfindən hamilə, habelə üç yaşınadək uşağı olan
qadınların, üç yaşınadək uşağını təkbaşına böyüdən kişilərin, yeganə
qazanc yeri işlədiyi müəssisə olub məktəb yaşınadək uşağını təkbaşına böyüdən
işçilərin, əmək qabiliyyətini müvəqqəti itirən işçilərin, işçinin şəkərli
diabetlə və ya dağınıq sklerozla xəstə olması səbəbinə görə, həmkarlar
ittifaqları təşkilatının və ya hər hansı siyasi partiyanın üzvü olması motivinə
görə, öhdəsində 18 yaşınadək əlilliyi müəyyən edilmiş və ya orqanizmin
funksiyalarının 81-100 faiz pozulmasına görə əlilliyi müəyyən edilmiş ailə üzvü
olan işçilərin, məzuniyyətdə, ezamiyyətdə olduğu vaxtda, habelə kollektiv
danışıqlarda iştirak etdiyi müddət ərzində işçilərin bu Məcəllənin 70-ci maddəsi
ilə müəyyən edilmiş əsaslarla əmək müqaviləsinin ləğv edilməsi qadağandır.
Bu qadağadan istisnaya yalnız həmin Məcəllənin
70-ci maddəsinin “a” bəndində nəzərdə tutulan müəssisənin ləğv edildiyi və müddətli
əmək müqaviləsinə Məcəllənin 73-cü maddəsi
ilə xitam verilən hallarda yol verilir.
Qeyd
edilməlidir ki, Əmək Məcəlləsinin 79-cu maddəsində göstərilən işçilərlə əmək
müqaviləsinin işəgötürən tərəfindən ləğv edilməsinə qoyulmuş qadağa əmək
münasibətlərində yüksək sosial və hüquqi müdafiəyə ehtiyacı olan şəxslərə dövlətin
qayğısını əks etdirir.
Konstitusiya
Məhkəməsinin Palatası “Bakı şəhəri Xətai rayon Məhkəməsinin Azərbaycan
Respublikası Əmək Məcəlləsinin 70-ci maddəsinin “ç” bəndinin, 72 və 79-cu maddələrinin
şərh edilməsi ilə bağlı müraciətinə dair” 2016-cı il 17 fevral tarixli Qərardadında
göstərmişdir ki, qanunverici bu güzəştli normanı müəyyən edərkən ana və uşağın
sağlamlığının mühafizəsi, hüquqlarının müdafiəsi, onların maddi və sosial təminatlarının
gücləndirilməsi, eləcə də bəzi kateqoriya işçilərin sağlamlığının qorunması və
ailələrinin sosial müdafiəsinin möhkəmləndirilməsi mövqeyindən çıxış
etmişdir.
O da qeyd edilməlidir ki,
Konstitusiyada əsas insan hüquqlarından biri kimi təhsil hüququ da təsbit
edilmişdir. Əsas Qanunun 42-ci maddəsinə əsasən hər bir vətəndaşın təhsil almaq
hüququ vardır. Təhsil sisteminə dövlət tərəfindən nəzarət edilir. Dövlət minimum
təhsil standartlarını müəyyən edir.
Müvafiq
olaraq təhsil qanunvericiliyinin əsas məqsədi təhsil sahəsində vətəndaşların
konstitusiya hüququnun təmin edilməsindən və qorunmasından, icra
strukturlarının, təhsilalanların və təhsilverənlərin, fiziki və hüquqi şəxslərin
hüquq və vəzifələrinin düzgün müəyyən edilməsindən, onlar arasında münasibətlərin
tənzimlənməsindən, təhsil sisteminin sərbəst fəaliyyəti və inkişafı üçün hüquqi
təminatların yaradılmasından ibarətdir.
Təhsil sahəsində dövlət
siyasətinin əsas prinsiplərindən biri keyfiyyətlilikdir ki, bu prinsip təhsilin
mövcud standartlara, normalara, sosial-iqtisadi tələblərə, şəxsiyyətin,
cəmiyyətin və dövlətin maraqlarına uyğunluğunu nəzərdə tutur. Bu məqsədlə
təhsil qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş sertifikatlaşdırma təhsilverənlərin
peşəkarlıq səviyyəsinin və peşə yararlılığının yoxlanılması proseduru olmaqla
pedaqoji işçilərin ixtisas səviyyəsinin, metodologiya mədəniyyətinin
yüksəldilməsi, onlarda müasir pedaqoji texnologiyalardan istifadənin təşviqi,
pedaqoji əməyin səmərəliliyinin və keyfiyyətinin artırılması, pedaqoji
işçilərin potensial imkanlarından istifadə perspektivlərinin
müəyyənləşdirilməsi və s. kimi məqsədlərə xidmət edir (Konstitusiya Məhkəməsi Palatasının “Mina Kamal qızı Quliyeva və digərlərinin şikayətinə dair” 2023-cü il 15 mart tarixli Qərardadı).
Təhsilverənlərin peşəkarlıq
səviyyəsinin və peşə yararlılığının yoxlanılması proseduru “Təhsil haqqında”
Qanunun 36-2-ci maddəsi və Nazirlər Kabinetinin müvafiq Qaydası ilə tənzimlənir.
Təhsil
müəssisələrində pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olan, ali və orta
ixtisas təhsilinə malik təhsilverənlər peşəkarlıq səviyyələrinin
və peşə yararlılıqlarının yoxlanılması məqsədilə 5 (beş)
ildə bir dəfə ödənişsiz sertifikatlaşdırmadan keçməlidirlər.
Sertifikatlaşdırmadan keçən şəxslərə 5 (beş) il
müddətində dövlət məktəbəqədər və ümumi təhsil və peşə təhsili (tam orta təhsil
üzrə təhsilverənlərə münasibətdə) müəssisələrində (ümumi təhsil üzrə təhsilverənlərə
münasibətdə digər dövlət təhsil müəssisələrində) pedaqoji fəaliyyətlə məşğul
olmaq hüququ verilir. Sertifikatlaşdırmadan üçüncü dəfə keçəndən
sonra təhsilverənlər təhsil müəssisələrində öz
ixtisasları üzrə pedaqoji fəaliyyətlə Əmək Məcəlləsinin 10-1-ci
maddəsi ilə müəyyən edilmiş çalışmanın yaş həddinə qədər
məşğul olmaq hüququ əldə edirlər. Sertifikatlaşdırmanın nəticələri
təhsilverənlərin karyera inkişafında və əməyinin stimullaşdırılmasında
nəzərə alınır.
Üzrlü səbəblərdən sertifikatlaşdırmada iştirak etməyən
və ya sertifikatlaşdırmadan keçməyən şəxslər 1 (bir) il müddətində iş yeri
saxlanılmaqla, təkrar sertifikatlaşdırmada iştirak etmək hüququna malikdirlər.
Təkrar sertifikatlaşdırmada iştirak etməyən şəxslər sertifikatlaşdırmadan keçməmiş
hesab olunurlar.
Göründüyü kimi, qanunverici ilk dəfə
sertifikatlaşdırmada uğurlu nəticə əldə etməyən təhsilverənlərin əmək müqaviləsinə
dərhal xitam verilməsini nəzərdə tutmur, iş yeri və əmək haqqı saxlanılmaqla təkrar
sertifikatlaşdırmada iştirak etmək imkanını tanıyır.
Qaydanın
1.4-cü bəndinə əsasən, hamilə qadınların, uşağının üç yaşınadək sosial məzuniyyətdə
olan və həmin məzuniyyət bitdikdən sonra bir ildən az müddətdə müvafiq vəzifədə
(peşədə) çalışan qadınların (uşağını təkbaşına böyüdən kişilərin)
sertifikatlaşdırılması keçirilmir, ilk dəfə işə qəbul olunanlar üç il müddətində
sertifikatlaşdırmaya cəlb edilmirlər.
Həmçinin
qanunvericilik qeyd olunan şəxsləri sertifikatlaşdırmadan keçirilməsindən tamamilə
azad etmir, yalnız müvafiq zaman kəsiyi müddətinə təxirə salır.
Təkrar
sertifikatlaşdırmadan keçməyən təhsilverənlərlə bağlanılmış əmək
müqaviləsi sertifikatlaşdırmanın keçirildiyi ildə yeni tədris ili
başlayanadək Əmək Məcəlləsinin 70-ci
maddəsinin “c” bəndinə müvafiq olaraq işəgötürən tərəfindən ləğv
edilir.
Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumu yuxarıda göstərilən qanunvericilik aktlarını təhlil edərək
belə qənaətə gəlir ki, bu normaların nizama saldıqları ictimai münasibətlərin
dairəsi, yəni predmeti fərqlidir.
“Təhsil
haqqında” Qanunun 36-2-ci maddəsi və Qayda təhsilverənlərin
sertifikatlaşdırılma prosedurunu tənzimlədiyi halda, Əmək Məcəlləsinin 79-cu
maddəsi əmək müqaviləsi işəgötürən tərəfindən ləğv olunması qadağan edilən
işçilərin dairəsini müəyyən etmişdir.
O
da qeyd edilməlidir ki, Əmək Məcəlləsinin 79-cu maddəsi konstitusiya hüquqi
mahiyyəti və təyinatı baxımından işəgötürən tərəfindən işçilərin, o cümlədən təhsilverənlərin
qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada peşəkarlıq səviyyəsini və peşə yararlılığını
müəyyənləşdirmək imkanını aradan qaldırmır. Həmçinin sertifikatlaşdırmadan
keçmiş təhsilverənlərin nəticələrinə müvafiq olaraq onların əmək haqlarının
differansiallaşdırılması da həyata keçirilir.
"Normativ
hüquqi aktlar haqqında" Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Qanununun
1.0.12-ci maddəsinə əsasən, normativ hüquqi aktların kolliziyası – eyni
ictimai münasibətləri tənzimləyən qüvvədə olan normativ hüquqi aktların
ziddiyyəti (uyğunsuzluğu) hesab edilir.
Bu
baxımdan Konstitusiya
Məhkəməsinin Plenumu hesab edir ki, “Təhsil
haqqında” Qanunun 36-2.3-cü maddəsi və Qaydanın 1.4-cü bəndi ilə Əmək Məcəlləsinin
79-cu maddəsi fərqli ictimai münasibətləri tənzimlədiyindən həmin normalar
arasında hər-hansı kolliziya mövcud deyil və həmin normalar Konstitusiyasının
35-ci maddəsi ilə ziddiyyət yaratmırlar.
Odur
ki, Əmək Məcəlləsinin 67-2-ci maddəsinə əsasən, “Təhsil haqqında” Qanuna uyğun
olaraq sertifikatlaşdırmadan təkrar keçməyən işçinin pedaqoji fəaliyyətə
buraxılmaması onunla bağlanmış əmək müqaviləsinin bu Məcəllənin 70-ci maddəsinin
“c” bəndinə müvafiq olaraq işəgötürən tərəfindən ləğv edilməsi üçün əsas
yaradır.
İşəgötürən tərəfindən əmək
müqaviləsi Əmək Məcəlləsinin 70-ci maddəsinin “c” bəndinə müvafiq olaraq ləğv
edilərkən isə həmin Məcəllənin 79-cu maddəsi ilə müəyyənləşdirilmiş məhdudiyyətlər
nəzərə alınmalıdır.
Göstərilənlərə
əsasən Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu aşağıdakı nəticəyə gəlir:
-
“Təhsil haqqında” Qanunun 36-2.3-cü maddəsi və Qaydanın 1.4-cü bəndi Konstitusiyasının
35-ci maddəsi və Əmək Məcəlləsinin 79-cu maddəsi ilə ziddiyyət yaratmır.
Azərbaycan Respublikası
Konstitusiyasının 130-cu maddəsinin VII və IX hissələrini, “Konstitusiya
Məhkəməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 52, 62, 63, 65–67 və 69-cu maddələrini rəhbər tutaraq, Azərbaycan
Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu
QƏRARA ALDI:
1.
“Təhsil haqqında” Azərbaycan
Respublikası Qanunun 36-2.3-cü maddəsi və Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il
30 aprel tarixli 155 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Dövlət ümumi təhsil müəssisələrində
(ümumi təhsil üzrə təhsilverənlərə münasibətdə digər dövlət təhsil müəssisələrində)
işləyən təhsilverənlərin sertifikatlaşdırma Qaydası”nın 1.4-cü bəndi Azərbaycan
Respublikası Konstitusiyasının 35-ci maddəsi
və Azərbaycan
Respublikası Əmək Məcəlləsinin 79-cu maddəsi ilə
ziddiyyət yaratmır.
2.
Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsi
Plenumunun hazırkı Qərarının təsviri-əsaslandırıcı hissəsində göstərilən hüquqi
mövqelər əmək münasibətlərinin tənzimlənməsində nəzərə alınsın.
3.
Qərar dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir.
4.
Qərar Azərbaycan Respublikasının rəsmi dövlət
qəzetlərində və “Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Məlumatı”nda
dərc edilsin, habelə Azərbaycan Respublikası
Konstitusiya Məhkəməsinin rəsmi internet saytında yerləşdirilsin.
5.
Qərar qətidir, heç bir orqan və ya şəxs tərəfindən
ləğv edilə, dəyişdirilə və ya rəsmi təfsir edilə bilməz.
Sədr
Fərhad Abdullayev